Jeta pas perdes së hekurt – me emrin BRSS
Pavarësisht imazhit që kemi për Bashkimin Sovjetik si një shtet totalitar dhe të zymtë, njerëzit gjetën mënyra për të pasur jetën të lumtur dhe të përmbushur edhe në ato rrethana.
- Advertisement -
por nuk zgjatë shumë lumturia dhe hedhemi në ethet e “krizes se raketave të Kubës”
Tensionet midis Lindjes dhe Perëndimit arritën një pikë kritike në vitin 1962, gjatë Krizës së Raketave Kubane. Fatmirësisht për njerëzimin, asnjëra palë nuk ndërmori hapin e parë drejt një lufte që mund të kishte përfunduar në një Armagedon bërthamor.
Jeta e përditshme në Bashkimin Sovjetik kishte disa përparësi sa i përket kujdesit shëndetësor, arsimit dhe shërbimeve sociale. Në këtë foto nga vitet ’80, vajza të vogla shihen duke fjetur në një çerdhe në Stavropol, ndërsa prindërit e tyre janë në punë.
Partia Komuniste e Bashkimit Sovjetik (PKBS) ishte shtylla kryesore e BRSS. Në mesin e viteve ’80, PKBS përfaqësonte teorikisht më pak se 10% të popullsisë.
PS. Në foto shfaqet Kongresi i 27-të i PKBS, i mbajtur në Pallatin e Kongreseve në Kremlin, në vitin 1986.
Zyrtarët qeveritarë, oficerët ushtarakë, anëtarët e shtypit dhe akademikët mund të arrinin përparim në fushat e tyre përkatëse vetëm nëse ishin anëtarë të Partisë Komuniste të Bashkimit Sovjetik (PKBS).
Sporti kishte një rol të rëndësishëm në jetën sovjetike. Që nga viti 1952, Bashkimi Sovjetik pati një prezencë të fortë në Lojërat Olimpike, duke fituar mbi 1,200 medalje, prej të cilave 473 ishin të arta.
Moska ishte nikoqire e Lojërave Olimpike Verore të vitit 1980, të cilat u bojkotuan nga Shtetet e Bashkuara dhe disa aleatë të saj si shenjë proteste ndaj pushtimit sovjetik të Afganistanit.
Në kundërpërgjigje ndaj bojkotit të Olimpiadës së Moskës në vitin 1980, Bashkimi Sovjetik dhe vendet e tjera komuniste bojkotuan Lojërat Olimpike Verore të mbajtura në Los Anxhelos më 1984.
Konkurrenca midis Shteteve të Bashkuara dhe Bashkimit Sovjetik u pasqyrua gjithashtu në sport, siç është e njohur Mrekullia në Akull e vitit 1980.
Mrekullia në Akull ndodhi gjatë Lojrave Olimpike Dimërore të vitit 1980 në Lake Placid, në një ndeshje mes Shteteve të Bashkuara dhe Bashkimit Sovjetik. Ekipa e BRSS, fituesja e arit në katër Lojrat Olimpike të mëparshme, humbi 4-3 ndaj rivalëve të saj amerikanë.
Shkenca ishte një tjetër fushë beteje për të dy superfuqit gjatë Luftës së Ftohtë. Bashkimi Sovjetik dërgoi njeriun e parë në hapësirë, Yuri Gagarin, më 12 prill 1961.
Megjithatë, Shtetet e Bashkuara e kaluan Bashkimin Sovjetik më 21 korrik 1969, kur arritën të zbresin Neil Armstrongun dhe pjesën tjetër të ekuipazhit të Apollo 11 në Hënë dhe të kthehen në Tokë në siguri.
Në vitet 1980, BRSS po përballej me një krizë. Tërheqja e trupave sovjetikë nga Afganistani, pas 10 vjetësh okupimi ushtarak, la një përshtypje të madhe për atë që kishte për t’u konsideruar një nga ushtritë më të fuqishme në botë.
Një faktor që nuk ndihmonte situatën ishte elita politike e plakur, pa shumë mundësi reforme ose opinione të ndryshme. Një shaka e zakonshme ruse në atë kohë ishte se drejtimi i Bashkimit Sovjetik kalonte “nga gjyshi te gjyshi”.
Elita e plakur sovjetike kishte vështirësi në përshtatjen ndaj një ndryshimi në dinamikat globale. Ronald Reagan dhe Margaret Thatcher shpallën një epokë të re të liderëve të fokusuar te mediat dhe politikave neoliberale.
Presidenti amerikan Ronald Reagan ishte më konfrontues se paraardhësit e tij. Ai e quante me pasion Bashkimin Sovjetik “Perandoria e Keqe.”
Mikhail Gorbachev, i cili u bë lider i Bashkimit Sovjetik në vitin 1985, kishte për qëllim të sillte reforma të nevojshme si Glasnost (hapja) dhe Perestroika (rekonstruksioni).
Imazhet e hapjes së një McDonald’s në Sheshin e Kuq të Moskës dukeshin si shenja e fundit për Perden e Hekurt.
Reformat shkaktuan një efekt domino që tronditi Bllokun Lindor. Imazhet e protestuesve që shembin Murin e Berlinit mbeten simbole të fuqishme të atij momenti historik.
Përplasje mes Gorbachevit dhe hardlinerëve të Partisë Komuniste çuan në shpërbërjen përfundimtare të BRSS deri në fund të vitit 1991. Bashkimi Sovjetik nuk ekzistonte më.
Shkëputja e BRSS solli shumë pengesa dhe probleme për njerëzit në vendet e ish-Bashkimit Sovjetik, pavarësisht premtimeve për liri të reja.
Vitët ’90 u shënjuan nga inflacioni, probleme ekonomike dhe ngritja e oligarkëve rusë, shumë prej të cilëve vinin nga elita e vjetër komuniste. Ky rrotullim 360 gradë mund të vërehej gjithashtu në botën e politikës.
Vladimir Vladimirovich Putin ishte një ish-agjent i KGB-së, agjencia kryesore e sigurisë së BRSS, i cili u ngjit shpejt në radhët e Federatës Ruse, deri sa u bë president në vitin 2000.
Një sondazh i vitit 2017 i cituar nga Newsweek zbulon se 66% e rusëve besojnë se shpërbërja e BRSS ishte një gabim. Bashkimi Sovjetik mund të mos ekzistojë më, por nostalgjia vazhdon të jetojë…
