Lufta kundër kancerit ka marrë një drejtim të ri, duke u mbështetur në një aleat të fuqishëm: sistemin imunitar të trupit tonë.
Studiuesit kanë filluar të përdorin nanovaksinat, një teknologji e avancuar që mund të luajë një rol kyç në trajtimin e kancerit, duke aktivizuar dhe forcuar përgjigjen imune të trupit për të luftuar tumorët.
Çfarë janë nanovaksinat?
Nanovaksinat janë grimca të vogla, të projektuar për të stimuluar sistemin imunitar dhe për të synuar qelizat kanceroze me saktësi të lartë.
Ato përdorin nanoteknologjinë për të përmirësuar efektivitetin e vaksinave tradicionale, duke ofruar një mbrojtje më afatgjatë dhe një shpërndarje më të mirë të antigjenëve – molekulat që ndihmojnë trupin të identifikojë dhe shkatërrojë sëmundjen.
Një sfidë kryesore për terapitë aktuale të kancerit është “djegia” e sistemit imunitar, ku qelizat T, të cilat janë të afta për të luftuar kancerin, bëhen të paefektshme për shkak të lodhjes.
Nanovaksinat mund të ndihmojnë për të rigjallëruar këto qeliza, duke rritur fuqinë e tyre për të luftuar tumorët dhe duke sjellë një përparim të mundshëm në trajtimin e kancerit.
Pse janë kaq të rëndësishme nanovaksinat?
Nanovaksinat ofrojnë disa përfitime unike që mund të ndryshojnë mënyrën si e trajtojmë kancerin:
– Përmirësimi i shpërndarjes dhe aktivizimit të antigjenëve: Nanovaksinat mund të shpërndajnë antigjenet në mënyrë më të saktë dhe më efikase tek qelizat imune, si nyjet limfatike dhe shpretka, duke rritur përgjigjen imunitare.
– Përmasat e vogla dhe modifikimet: Nano-grimcat mund të dizajnohen për t’u përshtatur me kushte specifike fiziologjike, si pH dhe enzimë, për të garantuar një shpërndarje të kontrolluar të ilaçit dhe për të mbrojtur antigjenet nga degradimi.
– Kombinimi me terapi të tjera: Nanovaksinat mund të përdoren në lidhje me trajtime të tjera si terapia fototermale ose frenuesit e pikave të kontrollit imunitar, për të arritur rezultate më të mira terapeutike.
Në një studim të publikuar në “Biomaterials”, hulumtuesit nga Spitali i Përgjithshëm i Massachusetts dhe Shkolla Mjekësore e Harvardit, bashkë me Universitetin Yeungnam në Kore, e përshkruajnë këtë teknologji si premtuese për të ardhmen e imunoterapisë, duke i dhënë shpresë për një trajtim më efikas të kancerit.
Kërkimet e fundit kanë treguar se nanovaksinat mund të sjellin përgjigje imune më të forta dhe më të qëndrueshme, duke i dhënë trupit mundësinë për të luftuar kancerin më efikas.
Ato mund të përdoren për të trajtuar një gamë të gjerë tumorësh, përfshirë melanomën dhe kancerin e mushkërive, duke shfaqur rezultate pozitive në studimet klinike.
Për shembull, në provën klinike “Lipo-MERIT” nga BioNTech, një nanovaksinë e bazuar në ARN liposomike ka nxitur një përgjigje të fortë të qelizave T që synojnë melanomën.
Në një tjetër provë, “Nano-VAX” ka rritur aktivitetin e qelizave dendritike, duke stimuluar një përgjigje më të fortë ndaj tumoreve të avancuara.
Rezultatet e deritanishme janë inkurajuese, por studiuesit theksojnë nevojën për studime të mëtejshme për të maksimizuar shpërndarjen dhe efikasitetin klinik të nanovaksinave.
Në të njëjtën kohë, zhvillimet në mRNA dhe terapitë të personalizuara, si vaksina “mRNA-4157” e Moderna dhe Merck për melanomën, po japin shpresa të mëdha për të ardhmen e trajtimit të kancerit.
Sipas ekspertëve, vitin 2025 mund të shënojë një pikë kthese në luftën kundër kancerit, me mundësinë e miratimit të vaksinatve të reja dhe nanovaksinave që mund të ndryshojnë përfundimisht mënyrën se si e trajtojmë këtë sëmundje.
