Mediat ukrainase raportojnë se SHBA dhe Ukraina kanë arritur “pajtueshmëri në lidhje me detajet” e marrëveshjes së mineraleve.
Sipas mediumit Ukrainska Pravda, marrëveshja e përditësuar nuk i jep SHBA-së pronësinë e plotë të fondit të përbashkët me Ukrainën, por asaj i mungojnë garancitë e qarta të sigurisë.
Dokumenti pritet të nënshkruhet nga ministri i jashtëm i Ukrainës, Andrii Sybiha dhe Sekretari i Shtetit i SHBA-së, Marco Rubio. Sipas marrëveshjes, SHBA dhe Ukraina do të krijojnë një Fond për Rindërtimin e Investimeve.
Marrëveshja e rishikuar heq klauzolën që i jepte SHBA-së kontroll 100% mbi fondin tregtar. Sipas formulimit të ri, SHBA do të mbajë pjesën maksimale financiare në fondin e lejuar nga ligji i SHBA.
Ukraina dhe SHBA do të përcaktojnë pronësinë e tyre të përbashkët të fondit bazuar në kontributet e tyre aktuale. Të dy vendet do të bashkëmenaxhojnë fondin, por SHBA do të ruajë autoritetin vendimmarrës brenda kornizës së legjislacionit të saj.
Është shtuar një klauzolë e re, që përcakton se as Ukraina dhe as SHBA nuk mund të shesin ose transferojnë pjesën e tyre në fond pa pëlqimin paraprak me shkrim nga pala tjetër.
Fondi do të marrë 50% të të ardhurave nga burimet natyrore të Ukrainës, portet dhe infrastruktura që lidhen me nxjerrjen e burimeve, madje edhe ato të zotëruara në mënyrë indirekte nga qeveria ukrainase, për të riinvestuar në ekonominë e Ukrainës.
Burimet e kontributeve në fond nuk do të përfshijnë ato të alokuara tashmë si pjesë e të ardhurave buxhetore të Ukrainës. Koha, vëllimi dhe qëndrueshmëria e kontributeve do të përcaktohen në një marrëveshje të ardhshme fondi.
Fondi do të ketë diskrecionin për të rimbursuar ose kthyer kostot aktuale të bëra nga qeveria ukrainase për projektet e reja.
Kontributet në fond do të riinvestohen në ekonominë e Ukrainës të paktën një herë në vit, me synimin e deklaruar për të promovuar sigurinë dhe prosperitetin. Marrëveshja e ardhshme e fondit do të specifikojë gjithashtu se si do të shpërndahen fondet me kalimin e kohës.
Versioni i rishikuar i marrëveshjes heq një klauzolë që synonte të dyfishonte investimet në Ukrainë për çdo dollar të kontribuar. Ai eliminon gjithashtu qëllimin për të rikthyer BPV-në e Ukrainës në nivelin e vitit 2021.
Për më tepër, klauzola që lejon që të ardhurat nga objektet aktualisht nën pushtimin rus të kalojnë 50% pas de-okupimit është hequr.
Një tjetër ndryshim i madh është heqja e dispozitës që kërkonte që kontributet ukrainase në fond të vazhdonin derisa të arrinin 500 miliardë dollarë. Klauzola që thotë se e gjithë ndihma financiare e SHBA-së do të llogaritet në detyrimet e Ukrainës ndaj fondit është hequr gjithashtu.
Sipas marrëveshjes, SHBA synon të marrë një angazhim financiar për të ndihmuar Ukrainën, por shuma specifike do të përcaktohet veçmas. Megjithatë, marrëveshja nuk përfshin garanci të qarta sigurie, të cilat presidenti Volodymyr Zelenskyy i kishte përmendur më parë.
Marrëveshja e fondit do të synojë të shmangë konfliktet me angazhimet e tjera ndërkombëtare të Ukrainës, si dhe integrimin e saj të ardhshëm në BE ose organizata të tjera.
Ukraina dhe SHBA janë zotuar të fillojnë menjëherë hartimin e një marrëveshjeje të veçantë që do të përcaktojë kornizën e detajuar për fondin e ardhshëm.
Ministria e Ekonomisë e Ukrainës do të jetë përgjegjëse për përgatitjen e kësaj marrëveshjeje të ardhshme.
