Po fillojmë me marrëdhënien e presidentit Trump me Evropën dhe poashtu pëf vahzdimin e shkëmbimit të pengjeve-të burgosurve në Izrael.

Pikëpamja e Trump për aleatët evropianë ngre alarm
Gjatë një mbledhjeje të kabinetit këtë javë, presidenti Trump foli ashpër për Bashkimin Evropian. Ai tha se blloku “u krijua për të mashtruar SHBA-në”. Më pas shtoi se po përgatitej të vendoste tarifa prej 25 për qind ndaj Evropës.
Trump dhe mbështetësit e tij besnikë po i shohin gjithnjë e më shumë aleatët tradicionalë evropianë të Amerikës si kundërshtarë, jo vetëm në tregti, por pothuajse në çdo aspekt, sipas zyrtarëve dhe analistëve evropianë.
Por mbetet e paqartë nëse kjo qëndron mes indiferencës dhe armiqësisë së hapur, veçanërisht teksa Trump synon të largohet nga NATO dhe të afrohet me Rusinë. Zyrtarë të SHBA-së dhe Rusisë do të takohen për të diskutuar rikthimin e stafit diplomatik në ambasadat e njëra-tjetrës, tha ministri i jashtëm rus.
Liderët evropianë po përpiqen të vlerësojnë dhe të minimizojnë dëmet. Kryeministri i Britanisë, Keir Starmer, shpreson ta bindë Trumpin të mos braktisë Ukrainën gjatë takimit të tyre në Shtëpinë e Bardhë sot. Por presidenti Emmanuel Macron i Francës pati pak sukses në vizitën e tij, ndërsa Friedrich Merz, i cili pritet të jetë kancelari i ardhshëm i Gjermanisë, ka shprehur dyshime të forta për marrëdhëniet transatlantike.
Citim: “Nuk ka dyshim se synimi është shkatërrimi i Evropës, duke filluar me Ukrainën,” tha Nathalie Tocci, drejtoresha e Institutit të Çështjeve Ndërkombëtare në Itali, për Trumpin. “Fuqizimi i ekstremit të djathtë është një mjet për të arritur këtë qëllim, që është shkatërrimi i BE-së.”
Ukraina: Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, pritet të shkojë në Uashington për të nënshkruar një marrëveshje kuadër që do t’i mundësonte SHBA-së pjesëmarrjen në pasuritë minerale të Ukrainës, tha Trump. SHBA-ja nuk po ofron asnjë garanci sigurie në këmbim. (Mineralet e Ukrainës kanë qenë në fokusin e Trump që nga viti 2017.)
Më shumë mbi Trump dhe Ukrainën
- Administrata Trump ka propozuar vendosjen e tarifave deri në 1.5 milionë dollarë për anijet kineze që mbërrijnë në portet amerikane.
- Elon Musk mori pjesë në mbledhjen e parë të kabinetit të mandatit të dytë të Trump, duke treguar ndikimin e tij të madh tek presidenti.
- Një bord rishikimi riktheu përkohësisht një grup punonjësish federalë të pushuar nga puna në gjashtë agjenci. Nëse vendimi do të zbatohej gjerësisht, mijëra punonjës të qeverisë mund të riktheheshin.
- Aktivistët konservatorë kanë krijuar një kanal të drejtpërdrejtë komunikimi me Musk në platformën X.
- Drejtoresha e Inteligjencës Kombëtare, Tulsi Gabbard, tha se mbi 100 oficerë të inteligjencës u shkarkuan për biseda me përmbajtje eksplicite seksuale.
- Trump propozoi një program të ri vizash që mund të çonte në leje të përhershme për ata që paguajnë rreth 5 milionë dollarë.

Hamas dhe Izraeli rinisin shkëmbimin e pengjeve dhe të burgosurve
Hamas dorëzoi mëngjesin e sotëm atë që tha se ishin mbetjet mortore të katër pengjeve izraelite, sipas ushtrisë izraelite, ndërsa Izraeli filloi lirimin e të burgosurve palestinezë, në atë që mund të jetë shkëmbimi i fundit i kësaj faze të armëpushimit.
Krahu ushtarak i Hamasit tha se katër izraelitët ishin Ohad Yahalomi, Itzhak Elgarat, Shlomo Mansour dhe Tsachi Idan. Ndryshe nga dorëzimet e mëparshme, të cilat Izraeli i quajti “ceremoni poshtëruese”, Hamas e kreu transferimin pa një shfaqje të inskenuar.
Ndërkohë, pamje të transmetuara nga televizioni palestinez treguan automjete me logon e Kryqit të Kuq duke u larguar nga një burg drejt qytetit të Ramallahut. Dhjetëra të burgosur zbritën nga autobusi. Pritet që më shumë të burgosur të lirohen pasi specialistët izraelitë të identifikojnë mbetjet e pengjeve.
Hapat e ardhshëm: Sipas Izraelit, rreth 25 pengje dhe mbetjet e mbi 30 të tjerëve ende ndodhen në Gaza. Nuk dihet nëse kanë nisur negociata serioze për një fazë të dytë. Steve Witkoff, i dërguari i Trump për Lindjen e Mesme, pritej të mbërrinte në rajon për bisedime të mëtejshme dje, por udhëtimi i tij është shtyrë, sipas SHBA-së.
Zi: Shiri Bibas dhe dy djemtë e saj të vegjël, të cilët vdiqën në robëri dhe që Hamas i ktheu javën e kaluar, u varrosën dje mes një shfaqjeje solidariteti dhe dhimbjeje.
Trump: Presidenti i SHBA-së ndau një video të krijuar me inteligjencë artificiale që tregonte Gazën e shkatërruar të transformuar në një resort luksoz me emrin e tij, më pak se një javë pasi u tërhoq nga ideja e vendosjes së kontrollit amerikan mbi këtë territor.

Të paktën 46 të vdekur nga një rrëzim avioni në Sudan
Të paktën 46 persona u vranë në Sudan kur një avion ushtarak u rrëzua në një zonë të banuar në kryeqytetin Khartoum, thanë zyrtarët dje. Ky ishte një nga aksidentet më vdekjeprurëse ajrore në historinë e fundit të vendit dhe shtoi më tej vuajtjet nga lufta civile që ka zgjatur gati tre vjet.
Shkaku i rrëzimit nuk u identifikua. Ushtria sudaneze tha se avioni po transportonte civilë dhe personel ushtarak dhe se u rrëzua të martën në mbrëmje gjatë ngritjes nga një bazë ajrore. Kjo bazë është jetike për planin e ushtrisë për të rimarrë qytetin.

LAJME TË TJERA KRYESORE
- Vatikan: Një takim sekret ka rritur spekulimet se Papa Françesku, i cili aktualisht është i shtruar në spital, mund të japë dorëheqjen.
- Kili: Qeveria vendosi shtetrrethim dhe dërgoi ushtrinë e policinë kombëtare për të patrulluar rrugët pas një ndërprerjeje të madhe të energjisë.
- Siri: Liderët përfunduan një “dialog kombëtar” të shumëpritur, por disa pjesëmarrës thanë se bisedimet nuk përmbushën premtimet për një qeveri përfaqësuese.



