Studiuesit nga TU Graz kanë gjetur një mënyrë për të përdorur Starlink dhe satelitët e tjerë të komunikimit për kërkimin e klimës dhe monitorimin e Tokës.
Duke analizuar se si sinjalet e tyre ndryshojnë për shkak të efektit Doppler, ata mund të gjurmojnë variacionet e fushës gravitacionale, të monitorojnë ndryshimet e nivelit të detit dhe madje të vëzhgojnë fenomenet e motit në kohë reale.
Tradicionalisht, satelitët e komunikimit si ata nga Starlink, OneWeb dhe Projekti Kuiper i Amazon janë krijuar për internet dhe telekomunikacion, jo për vëzhgime shkencore.
Megjithatë, një ekip nga Instituti i Gjeodezisë në TU Graz kuptoi se këta satelitë gjenerojnë një rrymë të madhe dhe të vazhdueshme sinjalesh që mund të ripërdoreshin.
Duke studiuar zhvendosjet e frekuencës në këto sinjale ndërsa udhëtojnë nëpër hapësirë, studiuesit kanë arritur të nxjerrin informacion të vlefshëm në lidhje me fushën gravitacionale të Tokës dhe ndryshimet mjedisore.
Ky zbulim vjen si pjesë e projektit FFG Estimation, i cili eksploron burime alternative të të dhënave për matjet gjeodezike.
Parimi kryesor i kësaj teknike është efekti Doppler – i njëjti fenomen që ndryshon lartësinë e një sirene të ambulancës ndërsa kalon pranë një vëzhguesi.
Kur një satelit lëviz në lidhje me një stacion tokësor, frekuenca e sinjalit të tij zhvendoset pak.
Duke gjurmuar këto ndërrime, shkencëtarët mund të përcaktojnë se si ndikohet orbita e satelitit nga fusha gravitacionale e Tokës.
Ndryshimet në nivelet e detit , rezervuarët e ujërave nëntokësore dhe masat e akullit ndikojnë të gjitha në gravitetin, duke shkaktuar zhvendosje delikate në lëvizjen e satelitit. Duke zbuluar këto ndërrime, studiuesit mund të hartojnë ndryshimet mjedisore me detaje të paprecedentë.
Kalimi i sfidave teknike
Një nga pengesat më të mëdha për këtë hulumtim është mungesa e të dhënave publike për Starlink dhe satelitët e tjerë të komunikimit. Kompanitë si SpaceX, OneWeb dhe Amazon nuk e zbulojnë strukturën teknike të sinjaleve të tyre, duke e bërë të vështirë për shkencëtarët t’i analizojnë ato.
Për më tepër, të dhënat e sakta orbitale dhe matjet e distancës për këta satelitë nuk janë të disponueshme, duke sjellë gabime të mundshme në llogaritje.
Pavarësisht këtyre sfidave, studiuesit në T U Graz arritën të zbulojnë tonet e frekuencës konstante brenda transmetimeve Starlink.
Duke gjurmuar se si këto tone zhvendosen ndërsa satelitët lëvizin, ata mund të vlerësojnë pozicionet me një saktësi prej 54 metrash.
Kjo nuk është mjaft e saktë për aplikime të avancuara gjeodezike, por dëshmon fizibilitetin e metodës.
Studiuesit tani po punojnë në përmirësimin e saktësisë duke zhvilluar antena gjurmuese celulare që mund të ndjekin satelitët në kohë reale.
Duke rritur numrin e pikave të matjes dhe duke përmirësuar teknikat e tyre të përpunimit të sinjalit, ata synojnë të reduktojnë gabimet e pozicionit në vetëm disa metra.
Nëse është e suksesshme, kjo metodë mund të sigurojë të dhëna në kohë reale me rezolucion të lartë mbi fushën gravitacionale të Tokës dhe ndryshimet mjedisore afatshkurtra, të tilla si:
Ngjarjet ekstreme të motit (p.sh., reshje të dendura shiu, stuhi)
Luhatjet e nivelit të detit
Shkarkimi i ujërave nëntokësore
Ndryshimet në masën e fletës së akullit
Kjo qasje e re mund të plotësojë misionet tradicionale të gjeodezisë satelitore dhe të sigurojë njohuri të vazhdueshme dhe të përditësuara mbi mjedisin në ndryshim të Tokës.
