Rusia dhe Ukraina kanë rënë dakord të ndalojnë sulmet ushtarake ndaj anijeve në Detin e Zi dhe të ndalojnë sulmet ndaj infrastrukturës energjetike, kanë njoftuar Shtetet e Bashkuara pas bisedimeve me të dyja palët në Arabinë Saudite.
Shtëpia e Bardhë tha të martën se Moska dhe Kievi kishin rënë dakord veçmas të sigurojnë lundrim të sigurt, të eliminojnë përdorimin e forcës dhe të parandalojnë përdorimin e anijeve tregtare për qëllime ushtarake në Detin e Zi.
Marrëveshjet mund të përfaqësojnë hapin më domethënës drejt një armëpushimi më të gjerë në luftën më shumë se trevjeçare Rusi-Ukrainë, por nuk ishte menjëherë e qartë se kur do të hynte në fuqi armëpushimi i pjesshëm ose si do të zbatohej.
Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy tha se marrëveshja hyri në fuqi menjëherë, por Moska tha se ajo do të hynte në fuqi vetëm pasi të hiqen disa sanksione, duke përfshirë ato që synojnë bankën e saj bujqësore në pronësi të shtetit.
“Pala amerikane konsideron se marrëveshjet tona hyjnë në fuqi pas shpalljes së tyre nga pala amerikane”, u tha Zelenskyy gazetarëve në një konferencë shtypi në Kiev, duke shtuar se ai nuk pret që Moska ta respektojë marrëveshjen.
Ai e përshëndeti armëpushimin e pjesshëm si “hapat e duhur”, duke pretenduar se zyrtarët ukrainas dhe amerikanë kishin rënë dakord që një palë e tretë “nga Evropa ose, për shembull, Turqia” mund të mbikëqyrte armëpushimin e detit, ndërsa “dikush nga Lindja e Mesme” mund të monitoronte moratoriumin mbi sulmet në infrastrukturën energjetike.
Zelenskyy sinjalizoi se nëse Rusia shkel marrëveshjen, ai do të kërkonte më shumë mbështetje nga SHBA.
“Nëse ata shkelin, këtu janë provat – ne kërkojmë sanksione, kërkojmë armë”, tha ai.
Kremlini nga ana tjetër tha se armëpushimi do të “hynte në fuqi pas heqjes së sanksioneve ndaj Rosselkhozbank dhe institucioneve të tjera financiare të përfshira në ofrimin e operacioneve të tregtisë ndërkombëtare në ushqim dhe plehra”.
Ministri i Jashtëm rus Sergej Lavrov tha se vendi i tij nuk i beson Ukrainës.
“Ne do të kemi nevojë për garanci të qarta”, tha ai.
“Dhe duke pasur parasysh përvojën e trishtuar të marrëveshjeve vetëm me Kievin, garancitë mund të jenë vetëm rezultat i një urdhri nga Uashingtoni për Zelenskyyn dhe ekipin e tij për të bërë një gjë dhe jo tjetrën”.
Moska ka publikuar një listë të objekteve energjetike ruse dhe ukrainase, e jashtmeai thotë se delegacionet amerikane dhe ruse ranë dakord të mos sulmohen si pjesë e marrëveshjes së sotme.
Ato përfshijnë:
- Rafineritë e naftës
- Tubacionet e naftës dhe gazit dhe objektet e magazinimit, duke përfshirë stacionet e pompimit
- Infrastruktura e prodhimit dhe transmetimit të energjisë elektrike, duke përfshirë termocentralet, nënstacionet, transformatorët dhe shpërndarësit
- Centralet bërthamore
- Diga hidroelektrike
Rusia pretendon se pauza në armiqësitë ndaj objektivave të energjisë hyri në fuqi më 18 mars për 30 ditë dhe thotë se kjo mund të zgjatet me marrëveshje të ndërsjellë.
Si Moska ashtu edhe Kievi akuzuan tjetrin për shkeljen e marrëveshjes fillestare për ndalimin e sulmeve ndaj objekteve energjetike brenda disa orësh nga shpallja e saj në fillim të këtij muaji.
