Moldavët po shkojnë drejt kutive të votimit për të hedhur votën e tyre në atë që shumë e konsiderojnë një zgjedhje parlamentare vendimtare me rreziqe të larta dhe një pyetje qendrore – a do të zgjedhë vendi të integrohet në Bashkimin Evropian apo të kthehet në duart e Moskës?
Votimi vendimtar i së dielës do të zgjedhë një parlament të ri me 101 vende, pas të cilit presidenti i Moldavisë emëron një kryeministër, përgjithësisht nga partia ose blloku kryesor, i cili më pas mund të përpiqet të formojë një qeveri të re. Një qeveri e propozuar më pas ka nevojë për miratimin parlamentar.
Gara e tensionuar vë përballë Partinë qeverisëse pro-perëndimore të Veprimit dhe Solidaritetit (PAS), e cila ka mbajtur një shumicë të fortë parlamentare që nga viti 2021, por rrezikon ta humbasë atë, kundër disa kundërshtarëve miqësorë me Rusinë, por asnjë partneri të qëndrueshëm pro-evropian.
Mungesa e kandidatëve të tjerë pro-evropianë dhe pretendimet për ndërhyrje të rëndë ruse para votimit, kanë krijuar një valë pasigurie mbi rezultatet e mundshme dhe kursin gjeopolitik që do të ndjekë vendi.
Moldavia ndodhet midis Ukrainës dhe Rumanisë, një anëtare e Bashkimit Evropian.
Vendi me rreth 2.5 milionë banorë ka kaluar vitet e fundit në një rrugë drejt perëndimit dhe fitoi statusin e kandidatit për në BE në qershor 2022, vetëm disa muaj pasi Rusia nisi një pushtim në shkallë të plotë të Ukrainës.
Kryeministri moldav Dorin Recean paralajmëroi se Rusia po shpenzon “qindra miliona” euro si pjesë e një “lufte hibride” të supozuar për të marrë pushtetin, të cilën ai e përshkroi si “beteja përfundimtare për të ardhmen e vendit tonë”.
“I bëj thirrje çdo moldavi në vend dhe në të gjithë Evropën: Ne nuk mund ta ndryshojmë atë që bën Rusia, por mund ta ndryshojmë atë që bëjmë ne si popull”, tha ai.
“Kthejeni shqetësimin në mobilizim dhe veprim të menduar mirë… Ndihmoni të ndaloni skemat e tyre”.
Strategjitë e dyshuara ruse përfshijnë një operacion në shkallë të gjerë për blerjen e votave, sulme kibernetike ndaj infrastrukturës kritike qeveritare, një plan për të nxitur trazira masive rreth zgjedhjeve dhe një fushatë të gjerë dezinformimi online për të zvogëluar mbështetjen për partinë në pushtet pro-evropiane dhe për të bindur votuesit drejt kandidatëve miqësorë me Moskën.
Rusia ka mohuar vazhdimisht ndërhyrjen në punët e Moldavisë dhe i ka hedhur poshtë akuzat javën e kaluar si “anti-ruse” dhe “të pabazuara”.
Autoritetet kanë paralajmëruar se dita e zgjedhjeve në Moldavi mund të jetë cak i kërcënimeve të rreme me bomba, sulmeve kibernetike, ndërprerjeve të përkohshme të energjisë elektrike dhe dhunës në rrugë nga individë të trajnuar.
Zyrtarët e zbatimit të ligjit kanë kryer qindra bastisje para votimit, duke ndaluar shumë persona që dyshojnë se planifikonin të shkaktonin ndërprerje të zgjedhjeve të vendit.
Diaspora e madhe e Moldavisë pritet gjithashtu të luajë një rol vendimtar në rezultatin e së dielës.
