Shtohet presioni mbi Komisionerin Europian për Shëndetësi, Olivér Várhelyi, pas një hetimi nga disa media që pretendoi se një rrjet i dyshuar spiunazhi drejtohej nga përfaqësia e përhershme e Hungarisë në Bruksel në kohën kur ai ishte ambasador atje.
Sipas mediave, rrjeti i dyshuar i spiunazhit po rekrutonte në mënyrë aktive shtetas hungarezë si informatorë për të fituar akses në dosjet e ndjeshme hungareze.
Nuk është e qartë nëse Várhelyi ishte në dijeni të operacioneve të fshehta të inteligjencës kundër institucioneve të BE-së nga ambasada e tij. Por tani Presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen dëshiron ta diskutojë çështjen me Várhelyi-n.
“Është me të vërtetë qëllimi i presidentes von der Leyen ta ngrejë këtë çështje me komisionerin Várhelyi sa më shpejt të jetë e mundur”, u tha gazetarëve zëdhënësja e Komisionit, Paula Pinho.
Të enjten, Komisioni njoftoi krijimin e një grupi pune të brendshëm për të nisur një hetim mbi akuzat.
Shumica e këtyre aktiviteteve dyshohet se kanë ndodhur midis viteve 2012 dhe 2018, gjatë një periudhe kur marrëdhëniet midis Budapestit dhe Brukselit u përkeqësuan për shkak të çështjeve në lidhje me sundimin e ligjit, demokracinë dhe lirinë e medias në Hungari.
Midis viteve 2015 dhe 2019, ambasada u drejtua nga Várhelyi.
Në një letër drejtuar Parlamentit Europian, të parë nga Euronews, 60 profesorë nga 30 vende europiane vënë në pikëpyetje nëse Várhelyi mund të vazhdojë të shërbejë si Komisioner.
Letra, e nënshkruar nga profesorët e Good Lobby, përfshirë Alberto Alemannon, u kujton parlamentarëve se aktivitetet e dyshuara rreth Várhelyi do të dukeshin thelbësisht të papajtueshme me parimin e pavarësisë së kërkuar nga të gjithë Komisionerët.
Këto parime janë të sanksionuara në Traktatin për Bashkimin Evropian (TEU), së bashku me parimin e besnikërisë ndaj unionit, i cili kërkon që Komisionerët të veprojnë vetëm në interesin e përgjithshëm të bllokut prej 27 anëtarësh dhe të përmbahen nga çdo veprim i papajtueshëm me detyrat e tyre.
Studiuesit, të cilët ia dërguan letrën kryetarëve të komisioneve parlamentare që më parë miratuan kandidaturën e Várhelyi-t për këtë post, thanë se çështja mund të minojë potencialisht besimin në institucionet e BE-së.
Transparency International (TI) ka kërkuar që Parlamenti Europian të krijojë një komision hetimor për këtë çështje. Sipas TI, nevojitet një përgjigje e shpejtë dhe vendimtare institucionale.
“Nëse janë të vërteta, këto akuza të turpshme se Hungaria kërkoi të spiunonte vetë BE-në demonstrojnë më tej shpërfilljen flagrante të (Kryeministrit) Viktor Orbán për sundimin e ligjit në të gjithë unionin”, tha Nick Aiossa, drejtor në Transparency International.
Deri më tani, as përfaqësia e përhershme hungareze në Bruksel dhe as Várhelyi nuk kanë reaguar ndaj akuzave që kur ato u bënë publike.
Ministri i Jashtëm i Hungarisë, Péter Szijjártó, e minimizoi çështjen të enjten kur u pyet për akuzat në parlamentin hungarez.
