Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka bërë prezantimin e Projektligjit për ndarjet buxhetore për Buxhetin e Republikës së Kosovës për vitin 2025. Në fillim ai ka thënë se është kryeministri i parë që prezanton buxhetin e katërt të mandatit për ta shënuar kështu qeverinë e parë që e qon mandatin deri në fund.
Gjatë fjalës së tij kryeministri foli për goditjen nga pandemia e nga shumë kriza të tjera sic ishte edhe ajo energjetike që goditi Evropën e që tha se nuk kishte se si të shpëtonte as Kosova, derisa tregoi për mbështetjen që Qeveria ka dhënë për familjet që të ulej konsumi i energjisë elektrike e kjo tha se po vazhdon edhe sot.
“Subvencionuam për të blerë pajisje efiçiente që faturat të peshonin sa më pak në arkën e familjes e mbështetem familje që kursyen energjinë. Ata që kursyen u shpërblyen. Kosova vazhdon të ketë çmimin më të lirë të energjisë elektrike në rajon sipas EUROSTAT-it dhe kjo është karakteristikë e rëndësishme për investimet e huaja në Kosovë”, tha kreu qeveritar.
Pjesë e fjalimit të tij ishin edhe çrregullimet e çmimeve mbi produktet bazë që tha se erdhën si pasojë e agresionit të Rusisë në Ukrainë. Tregoi se ndërmorën masat e nevojshme që miratuan pakon për përballje me inflacionin ku u mbështetën punëtorët e sektorit publik e privat, pensionistët e studentët.
“Si pjesë e pakos miratuam edhe Ligjin për Pagën Minimale në sektorin privat e ligjin për çmimin tavan për ta ndaluar abuzimin nga tregtarët e papërgjegjshëm. Që të dy ligjet opozitarët i bllokuan duke i dërguar në kushtetuese, eventualisht gjykata që më shpesh bën bilanc politik sesa që bën drejtësi një ligj na rrëzoi atë për çmimet tavan kurse tjetrën e miratoj atë për pagën minimale. Dëm gjithsesi për të parin sepse nuk hyri kur në fuqi kurse për të dytin sepse u njoftua rreth një vit zbatimi i tij”, tha Kurti.
Sipas tij gjatë katër viteve numri i të punësuarve u rrit në mënyrë konsistente, çka tha se nuk ka ndodhur në asnjë ekzekutiv para tyre.
“Prandaj jemi qeveria me numrin më të madh të vendeve të punës të shtuara brenda mandatit që aktualisht ende pa e përfunduar po arrin në 78 mijë vende punë më shumë se sa kur e kemi marr mandatin katër vjet më parë”, tha ai.
Kryeministri tha se për katër vite me radhë rritja ekonomike mesatare ishte 6 për qind e asnjë vit të vetëm nuk ka rënë nën 4 për qind.
“Ani se u ballafaquam me kriza globale që ndodhin madje edhe vetëm një herë në shekull. Për katër vite me radhë rritëm të hyrat buxhetore e tani me buxhetin e vitit 2025 i dyfishuam në krahasim me të hyrat buxhetore që i gjetëm kur morëm mandatin, të hyrat buxhetore ashtu si edhe vitin e mëparshëm vazhduan performancën e tyre të kënaqshme dhe gjatë periudhës janar-shtator 2024 kanë shënuar rritje të konsiderueshme prej më shumë se 7.1 për qind apo rritje me rreth 150 milion euro krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar. Rritja e punësimit, rritja e qëndrueshme e ekonomisë edhe përballë sfidave të rënda e rritja e të hyrave na ka mundësuar ta kemi këtë buxhet historik prej 3.6 miliard euro”.
Kurti e quajti buxhetin e vitit 2025 buxhet për familjen sepse tha se secila familje do të përfitojë.
“Në një familje të re që ka tre fëmijë nëna lehonë fiton për 6 muaj nga 170 euro apo 1020 euro gjithsej, ndërkaq për fëmijët i marrin nga 90 euro në muaj apo 1080 euro në vit, asnjë qeveri nuk ka mbështetur nënat e fëmijët, vazhdoi ai duke përmendur ndihmat e lehtësuar që kanë bërë edhe për studentët, familjet e dëshmorëve të në kategori të tjera.
“Kontributi kryesor në rritjen ekonomike gjatë periudhës së ardhshme afatmesme 2025 -2027 pritet të vijë nga konsumi investime publike e privati. Konsumi do të rritet nga 4 lloj rritje. Rritja e pensioneve në masën prej 20 për qind në të gjitha kategoritë e pensionit të moshës dhe pensionet e përcaktuara me ligjin për kategoritë e luftës, rritja për shtesat e fëmijëve, rritja e koeficientit për të gjithë të punësuarit në sektorin publik si dhe rritja e pagës minimale që ndodhë pas më shumë se pas një dekadë stagnimi. Në këtë buxhet e kemi prioritet arsimin e shëndetësinë, por edhe infrastrukturën e mbrojtjen”, tha kryeministri.
Kryeministri Kurti ka theksuar se buxheti për vitin 2025 është projektuar të jetë 3.6 miliard euro.
“Për të arritur deri këtu këto 4 vite kaluam nëpër shumë sfida globale e të brendshme, por për dallim nga të tjerat para nesh u siguruam që buxheti të orientohej aty ku kthimi ishte më i larti te qytetarët tanë. Duke e bërë këtë, vit pas viti rritej edhe buxheti pa ndryshuar asnjë politikë tatimore. Sepse investimi në qytetarët tanë vazhdonte të kthente rritje të qëndrueshme. Buxheti i vitit 2025 është buxheti i katërt që po e prezantojmë si qeveri në këtë mandat. Miratimi në qeveri e prezantimin e buxhetit në kuvend çdo herë e kemi bërë sipas rregullave të përcaktuara me Ligjin për Menaxhimin e Financave Publike. Buxheti për paga e shtesa: 13.85 për qind më i lartë se në vitin 2024 ose 111. 5 milion euro, buxheti për mallra dhe shërbime është 3.2 për qind më i lartë s enjë vit më parë, buxheti për subvnencione e transfere është 8. 75 për qind më i lartë s enë vitin 2024 e këtu luajnë rol masat e reja si pensionet shtesat për fëmijë rimëkëmbja ekonomike e të tjera dhe buxheti për investime kapitale ëhstë 8. 3 për qind më i lartë se në vitin 2024. Për këto vite të qeverisjes bruto produkti vendor është rritur aq sa për herë të parë sivjet do ta kalojë shifrën prej 10 miliard euro kurse vitin e ardhshëm pritet të shkojë përtej 11 miliard euro”, ka theksuar Kurti.
Muja: Buxheti i ka 4 orientime kryesore
Deputeti i Lëvizjes Vetëvendosje, Armend Muja, foli si kryetar i Komisionit për Buxhet e në emër të Lëvizjes Vetëvendosje si parti në pushtet. Ai ka deklaruar se prioritete të rëndësishme pritet të janë autostradat Prishtinë-Mitrovicë, Prishtinë-Podujevë, Prishtinë-Pejë, Prishtinë-Gjilan dhe Prizren-Tetovë.
Ai ka thënë se 100 milionë euro janë paraparë për barna esenciale, 145 milionë euro për fëmijë dhe lehona, 100 milionë për kulturë e sport.
Muja ka shtuar se për herë të parë, buxheti për Ministrinë e Drejtësisë dhe të gjithë sektorët pritet të jetë 120 milionë euro, 200 milionë euro për mbrojtje e 230 milionë euro për ministrinë e Punëvë të Brendshme.
Muja ka thënë se buxheti i ka 4 orientime kryesore. “E para zhvillimi i qëndrueshëm ekonomik, e dyta zhvillimi barabartë njerëzor, e treta është sigurta e sundimi i ligjit e në fund qeverisja e mirë. Këto janë katër prioritete që ky buxhet i trajton në themel”, ka deklaruar Muja.
PDK-ja nuk e voton buxhetin, Lushtaku: Është një planifikim i keq
Deputeti i PDK-së Mërgim Lushtaku, ka thënë se buxhetit të propozuar nga qeveria “nuk do t’ia sheh hajrin as populli as Kosova”. Ai ka thënë se ky është një planifikim i keq të cilin, sipas tij PDK-ja nuk do ta votojë.
“Sot para se të flas për planifikim buxhetor dua të ju them juve që po ju kalojnë katër vite, as edhe një projekt madhor i rëndësishme nuk mbahet mend për këtë kohë që ju udhëhiqeni e që së paku qytetaret të ndiheshin krenar. Humbja më e madhe po u bëhet bizneseve, financave, diplomacisë por më së shumit po i bëhet Kosovës. Ky është një planifikim buxhetor i cili nuk ndikon as gjë, një planifikim i cili ky shtet dhe ky popull nuk i sheh kurrfarë hajri. E kemi parë që çdo planifikim i kësaj qeveri ka qenë i dobët. Buxheti i shtetit nuk është hajgare, nëse nuk hartohet siç duhet do ta përkeqësoj gjendje deri në ekstre ashtu siç pritet edhe të ndodh. Tash e katër vite kemi buxhet të mbijetesës dhe aspak zhvillimor. Në këtë projektligj parashihet se do të ketë rritje të buxhetit të shtetit, por duhet të theksojmë që çdo vit ka pasur rritje ekonomike këto 10 vitet e fundit. Qytetarit i jepet lëmosh për të”, ka theksuar Lushtaku.
Sipas tij, 32 për qind e buxhetit do të shpenzohet për shkatërrim të bizneseve prodhuese.
“Vetëm 7.33 për qind janë projekte të reja që parasheh qeveria. Qeveria nuk ka vizion zhvillimor. Ne nuk do të votojmë këtë projektligj të Kosovës. Ky buxhet dhe planifikim i keq nuk do të zgjasë shumë, vetëm disa muaj, sepse pas 9 shkurti do të vije një qeveri e re”, ka thënë ai.
