Aleatët e Ukrainës do të kërkojnë të “forcojnë” një plan të SHBA-së për t’i dhënë fund luftës me Rusinë kur të takohen në samitin e G20 në Afrikën e Jugut, tha kryeministri i Mbretërisë së Bashkuar, Sir Keir Starmer.
Samiti fillon një ditë pasi Presidenti Volodymyr Zelensky paralajmëroi se Ukraina përballet me “një nga momentet më të vështira në historinë tonë” për shkak të presionit për të pranuar planin – detajet e rrjedhura të të cilit janë parë si të favorshme për Moskën.
Zelensky zhvilloi bisedime telefonike me Sir Keir dhe udhëheqësit e Francës dhe Gjermanisë të premten.
Më pas, kryeministri britanik tha se “miqtë dhe partnerët” e Ukrainës mbetën të përkushtuar për të siguruar një “paqe të qëndrueshme njëherë e përgjithmonë”.
As Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, dhe as Presidenti i Rusisë, Vladimir Putin, nuk do të marrin pjesë në G20.
Plani i paqes i SHBA-së, i publikuar gjerësisht, përfshin propozime që Kievi i kishte përjashtuar më parë, duke përfshirë edhe heqjen dorë nga zonat lindore që aktualisht kontrollon.
Uashingtoni ka ushtruar presion mbi Kievin që t’i pranojë propozimet dhe ka dërguar zyrtarë të lartë të Pentagonit në Ukrainë më herët këtë javë për të diskutuar propozimet.
Por në Evropë ka nervozizëm për atë që është perceptuar si një sërë termash të anuar shumë në favor të Moskës. Shefja e politikës së jashtme të BE-së, Kaja Kallas, e quajti mundësinë e miratimit të saj një “moment shumë të rrezikshëm”.
“Ne të gjithë duam që kjo luftë të mbarojë, por mënyra se si mbaron ka rëndësi. Rusia nuk ka asnjë të drejtë ligjore për asnjë lëshim nga vendi që pushtoi, në fund të fundit kushtet e çdo marrëveshjeje i takojnë Ukrainës”.
Përpara bisedimeve në G20, Sir Keir tha se udhëheqësit e mbledhur do të “diskutojnë propozimin aktual në tryezë dhe, në mbështetje të përpjekjeve të Presidentit Trump për paqe, do të shqyrtojnë se si mund ta forcojnë këtë plan për fazën tjetër të negociatave”.
“Nuk ka kaluar asnjë ditë në këtë luftë ku Ukraina nuk i ka bërë thirrje Rusisë që t’i japë fund pushtimit të paligjshëm, të tërheqë tanket dhe të ulë armët. Ukraina ka qenë e gatshme të negociojë për muaj të tërë, ndërsa Rusia ka ngecur dhe ka vazhduar tërbimin e saj vrasës. Kjo është arsyeja pse ne duhet të punojmë të gjithë së bashku, si me SHBA-në ashtu edhe me Ukrainën, për të siguruar një paqe të drejtë dhe të qëndrueshme një herë e përgjithmonë”.
Si pjesë e planit të Shtëpisë së Bardhë, Ukraina do të detyrohej të zvogëlonte madhësinë e ushtrisë së saj dhe të zotohej të mos i bashkohej aleancës ushtarake të NATO-s, një kërkesë e hershme e Kremlinit.
Trump paralajmëroi të premten se Ukraina do të humbiste më shumë territor ndaj Rusisë “brenda një kohe të shkurtër” dhe se Zelensky “do të duhet ta miratojë” planin.
Presidenti amerikan tha se i kishte dhënë Ukrainës afat deri të enjten për të rënë dakord me planin – Ditën e Falënderimeve në SHBA – të cilën ai e përshkroi si një afat “të përshtatshëm”.
Trupat ruse kanë bërë përparime të ngadalta përgjatë vijës së gjerë të frontit, pavarësisht humbjeve të rënda të raportuara.
Ukraina mbështetet në furnizimet me armë të përparuara të prodhuara në SHBA për të armatosur forcat e saj, duke përfshirë sistemet e mbrojtjes ajrore.
Kievi ka qenë gjithashtu i varur nga inteligjenca e ofruar nga Uashingtoni që kur Rusia nisi pushtimin e saj në shkallë të plotë të Ukrainës në vitin 2022.
