Komandanti amerikan jep paralajmërim të ashpër për kërcënimin nga Kina
Thuajse kudo që të shikosh, Kina po rrit presionin ndaj fqinjëve dhe kundërshtarëve potencialë. Kjo po ndodh në mënyrë diplomatike, ekonomike dhe ushtarake, ndërsa Kryetari Xi Jinping po ndërton me shpejtësi kapacitetet luftarake të Ushtrisë Çlirimtare Popullore (PLA) dhe po përgatit Kinën për një “luftë të zgjatur”.
Admirali Samuel Paparo, komandant i Komandës Indo-Paqësore të SHBA-së (INDOPACOM), i adresoi këto shqetësime gjatë një dëshmie në Komisionin e Shërbimeve të Armatosura të Dhomës më 10 prill. Ai paralajmëroi: “Kina po ndjek një modernizim ushtarak të paprecedentë dhe sjellje gjithnjë e më agresive që kërcënon territorin amerikan, aleatët tanë dhe partnerët tanë.”
Kërcënimet ushtarake janë vetëm një komponent i arsenalit të Kinës ndaj atyre që nuk pajtohen me qasjen e saj autoritare. Siç shpjegoi Paparo, “Kina përdor një qasje të shumëanshme duke kombinuar presionin ushtarak, operacionet kognitive dhe kibernetike, dhe shtrëngimin ekonomik.”
Profesori Andrew Erickson nga Kolegji Ushtarak Detar i SHBA-së komentoi mbi kualifikimet e Paparos: “Askush jashtë Kinës,” tha ai, “nuk ka një pamje më të qartë për zhvillimet shqetësuese në lidhje me forcat e armatosura kineze sesa Admirali Sam Paparo.” Ai udhëheq INDOPACOM që nga 3 maji 2024, dhe më herët ka udhëhequr Flotën Paqësore nga 5 maji 2021.
Sipas Erickson, Paparo ka pasur “katër vjet vëzhgim të përditshëm të zhvillimeve ushtarake kineze deri në detajet më të vogla.” Dëshmia e tij në Kongres tregoi se sa shumë përparim ka parë ai nga ana e Kinës dhe sa serioz është ai.
Paparo theksoi: “Kina po zhvillon dhe integron teknologji të nivelit të lartë – inteligjencë artificiale, raketa hipersonike dhe aftësi në hapësirë – me një ritëm alarmant.” Kina po ndërton kapacitete për të penguar forcat amerikane të operojnë brenda Zinxhirit të Parë dhe të Dytë të Ishujve. Sipas tij, Kina po i tejkalon SHBA-të në testimin jo vetëm të këtyre teknologjive kritike, por edhe të teknologjive të tjera ushtarake.
Ai paralajmëroi për aftësi të tjera si armët kimike dhe biologjike, një arsenal bërthamor në rritje dhe projeksion detar në zgjerim, që përbëjnë “një sfidë për stabilitetin rajonal.”
Xi gjithashtu po e përshpejton presionin ndaj Tajvanit. “Manovrat agresive të Pekinit rreth Tajvanit nuk janë vetëm stërvitje – ato janë prova për bashkim me forcë,” tha Paparo. Sipas tij, presioni ushtarak kundër Tajvanit është rritur me 300% në vitin 2024.
Filipinet gjithashtu janë viktimë e agresionit kinez. Qasja e Xi-t ndaj Filipineve ka ndryshuar pasi presidenti aktual Bongbong Marcos vendosi t’i qëndrojë kundër shtrirjes së Kinës, ndryshe nga paraardhësi i tij i butë, Rodrigo Duterte.
Kina po vepron në mënyrë gjithnjë e më të dëmshme edhe në Detin e Verdhë. Një përplasje ndodhi më 26 shkurt mes rojeve bregdetare kineze dhe koreane pasi Kina ngriti pa leje një strukturë të madhe metalike në zonën detare të përbashkët pranë ishullit Jeju. Kjo pasqyron taktikën kineze të “prerjes në feta sallami” si në Detin e Kinës Jugore.
Ndryshimi kyç strategjik në 15 vitet e fundit ka qenë ngritja e autoritarizmit multipolar dhe përpjekjet për të riformësuar rendin botëror. Kjo vërehet qartë në marrëdhëniet ndërmjet Kinës, Koresë së Veriut dhe Rusisë.
Paparo tha se bashkëpunimi ushtarak mes Rusisë dhe Kinës, përfshirë ushtrime të përbashkëta, ndërlikon situatën në rajon. Në vitin e kaluar, ato kryen së bashku patrullime të rojeve bregdetare, stërvitje detare dhe patrullime bombarduese, duke përfshirë edhe afër Alaskës dhe Guamit me bombarduesit H-6N me aftësi bërthamore të Kinës.
Kina gjithashtu nuk është neutrale në Luftën në Ukrainë. Pentagonit vlerëson se ajo ka furnizuar Rusinë me 70% të makinerive industriale dhe 90% të çipave kompjuterikë të nevojshëm për prodhim ushtarak. Në këmbim, Rusia ndihmon Kinën me teknologji ushtarake.
Paparo theksoi rëndësinë e rrjetit amerikan të aleatëve në Indo-Paqësor si një përparësi asimetrike. “Asnjë kundërshtar nuk mund ta matë fuqinë e këtij rrjeti,” tha ai.
Megjithatë, sjellja e paparashikueshme e Presidentit Donald Trump po e komplikon këtë përparësi. Ai ka zemëruar aleatët me vendime si vendosja e tarifave. Siç theksoi Evan Feigenbaum nga Carnegie, “SHBA-ja thuajse ka humbur strategjikisht në Azinë Juglindore.”
INDOPACOM përmendi gjithashtu rëndësinë e Indisë si partner strategjik për siguri në Indo-Paqësor. Por, SHBA përballet me sfida logjistike dhe mungesë bazash ushtarake në rajon.
Zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme Kineze, Lin Jian, tha më 11 prill: “Nëse i jep një centimetër ngacmuesit, ai merr një kilometër,” në përgjigje të tarifave të vendosura nga Trump – por kjo mund të aplikohet vetë për Kinën në raport me vendet më të vogla.
Ndërkohë, Kina po zgjeron ndikimin e saj, siç tregoi vizita e Xi-t në Kamboxhia, Malajzi dhe Vietnam nga 14 deri më 18 prill. Kina dhe Kamboxhia njoftuan më 5 prill për fillimin e operimit të një baze të përbashkët detare në Ream. Kina e paraqiti atë si projekt për “bashkëpunim humanitar dhe stërvitje të përbashkëta”, ndonëse është baza e parë ku trupat e PLA janë të dislokuara në mënyrë të përhershme.
Në përfundim të dëshmisë së tij, Paparo deklaroi: “Kina është kundërshtari më i rëndësishëm dhe përbën një sfidë reale për epërsinë tonë ushtarake. Megjithatë, këto sfida janë edhe mundësi për reforma dhe për të ndërtuar një përparësi të qëndrueshme.”
Ai theksoi se Kina po ndërton anije luftarake në një raport 6 me 1.8 krahasuar me SHBA, që është më shumë se trefishi. Ai vlerësoi se aftësitë ushtarake të PLA janë rritur 10 deri në 15 fish në 20 vitet e fundit.
Kina ka 2,100 avionë luftarakë dhe mbi 200 bombardues H-6. Ai theksoi se raketat ajër-ajër me rreze të gjatë përbëjnë një “kërcënim të madh” dhe se Kina ka aftësi për të mohuar epërsinë ajrore të SHBA në zonën e Zinxhirit të Parë të Ishujve.
Një luftë e padëshiruar për Tajvanin mund të sjellë një tkurrje prej 25% të PBB-së në Azi, 10-12% në SHBA dhe rritje të papunësisë deri në 10%.
Senatori Tom Cotton tha: “Qëllimi është të parandalohet lufta që të mos ndodhë fare. Dhe mënyra për ta bërë këtë është përmes një ushtrie të fortë dhe udhëheqjeje të vendosur.”
Kur e pyeti Paparon se çfarë i nevojitej më së shumti, ai u përgjigj: “Kapacitete për të kundërshtuar sistemet C5ISR [komandë, kontroll, komunikim, kompjuterë, kibernetikë, inteligjencë, zbulim dhe vëzhgim] në mënyrë që SHBA të mund të shohë, kuptojë, veprojë dhe mësojë më shpejt se PRC-ja.”
Paparo pranoi se Kina shpesh saboton kabllot nënujore të internetit rreth Tajvanit. Ai propozoi dy kundërmasa: parandalim (përmes zbulimit dhe pranisë në vendngjarje) dhe qëndrueshmëri (rrjete alternative dhe konstelacione të shumta satelitësh në orbitë të ulët).
Ai e krahasoi punën e tij me një “vështrim të vazhdueshëm”, analizë të inteligjencës dhe lëvizje në terren për të parashikuar dhe kundërshtuar hapat e Kinës për të detyruar ribashkimin e Tajvanit me forcë.
Fokusi i tij i dytë është shkelja e traktateve ndaj aleatëve si Filipinet dhe partnerëve në Detin e Kinës Jugore, përmes pretendimeve të tepruara dhe të pajustifikuara si “Linja me Nëntë Vija”.
