Von der Leyen nuk e honeps Kurtin – dhe këtë e tregon duke ia mohuar Kosovës milionat e BE-së, ndërsa urat e Mitrovicës ndezin alarmin në Perëndim
Ndërsa Ursula von der Leyen shpërndan miliona për Shqipërinë, Malin e Zi dhe Maqedoninë e Veriut, Kosova mbetet jashtë planeve të rritjes së BE-së – ndërkohë që ndërtimi i dy urave në Mitrovicë e shton tensionin me aleatët perëndimorë.
Prishtinë / Mitrovicë — Në Kosovën e ndarë thellë mes veriut serb dhe jugut shqiptar, ndërtimi i dy urave të reja mbi lumin Ibër është kthyer në temë ndërkombëtare. Në vend që të shërbejnë për afrim, ato kanë ringjallur tensione dhe paralajmërime nga SHBA dhe Bashkimi Evropian, të cilët e shohin këtë si veprim unilateral të Kryeministrit Albin Kurti.
Ndërkohë që Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, ka shpërndarë miliona euro për Shqipërinë, Malin e Zi dhe Maqedoninë e Veriut si pjesë e Planit të Rritjes për Ballkanin Perëndimor, Kosova ka mbetur jashtë listës së përfituesve — një shenjë e ftohjes së marrëdhënieve me Brukselin dhe Washingtonin.
Urat që ndajnë, jo që bashkojnë
Në Mitrovicë, ndërtimi i dy urave të reja — një për automjete dhe tjetra për këmbësorë — ka nxitur zemërim në veri, ku popullsia serbe e sheh projektin si imponim politik.
Qeveria e Kosovës ka ndarë rreth 3 milionë euro nga buxheti për këtë nismë, e cila, sipas Kurtit, është pjesë e integrimit të plotë të veriut në sistemin shtetëror të Kosovës.
“Ne po ndërtojmë ura, jo mure për serbët,”
deklaroi ministrja e Jashtme Donika Gërvalla-Schwarz, duke kundërshtuar kritikat ndërkombëtare.
Por aleatët e Kosovës mendojnë ndryshe. Një zëdhënës i Bashkimit Evropian ka kujtuar se çdo projekt mbi lumin Ibër “duhet të jetë gjithëpërfshirës dhe i koordinuar me komunitetet lokale.”
Në terren, mijëra banorë kanë firmosur peticione kundër ndërtimit, duke kërkuar që fondet të shkojnë për spitale, rrugë dhe vende pune.
KFOR nën tension, ndërsa veriu ngec në kohë
Të gjitha urat e reja ndodhen pranë një ure ekzistuese për këmbësorë, e cila ruhet 24 orë nga karabinierët italianë të KFOR-it dhe përdoret rrallë.
Sipas vëzhgimeve në terren, çdo ditë qindra ushtarë patrullojnë qytetin, ndërsa prania e policisë së Kosovës shihet nga serbët lokalë si provokim.
“Urat? Nuk mund të ushqej fëmijët me asfalt,”
thotë Zoran, baba i dy fëmijëve në veri të Mitrovicës.
“Qeveria është më e interesuar për tokën sesa për njerëzit.”
Pas sulmit në Banjskë në shtator 2023, ku militantë serbë vranë një polic të Kosovës, Kurti ka ashpërsuar veprimet ndaj strukturave që i quan “ilegjitime” serbe. Në shtator 2025, qeveria mbylli edhe zyrat e Serbisë për pensione dhe kujdes shëndetësor në veri, duke i cilësuar “të paligjshme”.
Kosova në ftohje me aleatët perëndimorë
Veprimet e Kurtit i kanë sjellë atij pikë brenda elektoratit shqiptar, por kanë acaruar marrëdhëniet me SHBA dhe BE.
Në shtator, Uashingtoni pezulloi Dialogun Strategjik me Kosovën, duke përmendur “veprime që rrisin tensionet dhe paqëndrueshmërinë”.
Nga ana tjetër, Brukseli vazhdon masat kufizuese të vendosura në vitin 2023, derisa “Kosova të ndërmarrë hapa bindës për de-eskalim.”
“Shtetet e Bashkuara nuk intervenuan në 1999 për të krijuar një shtet të dështuar,”
tha Vlora Çitaku nga Partia Demokratike e Kosovës.
“Sot Kosova është nën sanksione të BE-së, në marrëdhënie të ftohta me SHBA-në e Shqipërinë, dhe e ndarë nga rajoni.”
Ekonomi në ngërç, politikë në qorrsokak
Sipas Bankës Botërore, ekonomia e Kosovës pritet të rritet me vetëm 3.8 % këtë vit, krahasuar me 4.4 % vitin e kaluar.
Think-tank-et vendore llogarisin humbje prej 613 milionë eurosh nga projektet e bllokuara për shkak të sanksioneve të BE-së — një dëm i madh për një ekonomi 11 miliardëshe.
Kurti vazhdon të deklarojë se Kosova nuk ka ndarje vlerash me SHBA-në apo BE-në, por nuk do të “ndalet për t’i pëlqyer Brukselit”. Megjithatë, izolimi diplomatik po e lë qeverinë e tij të vetmuar edhe brenda vendit, ku opozita refuzon çdo bashkëpunim.
Konkluzioni
Ndërtimi i urave të reja në Mitrovicë po simbolizon më shumë ndarje se bashkim.
Në një kohë kur Ursula von der Leyen shpërndan miliona në rajon dhe anashkalon Kosovën, Brukseli e sheh Kurtin si partner të paparashikueshëm, ndërsa ai vetë e sheh veten si mbrojtës të sovranitetit të paprekshëm.
Në mes mbetet Kosova – me ura të reja, por pa ura politike.
