Shitet për familjen Trump: një nga ishujt e fundit të pazhvilluar në Mesdhe — Sazani kthehet në resort luksoz
Ivanka Trump dhe bashkëshorti i saj, Jared Kushner, kanë blerë një nga ishujt më të bukur e të paprekur të Mesdheut — ishullin Sazan — duke investuar mbi 1 miliard dollarë për ta kthyer atë në një resort ultra-luksoz. Por përpara se vizitorët VIP të shkelin në këtë ishull magjepsës, duhet të pastrohen qindra mjete të pashpërthyera që kanë mbetur aty që nga periudha e komunizmit.
“Ishulli i Trumpëve”
Shqiptarët tashmë e quajnë Sazanin “Ishulli i Trumpëve”. Deri më tani i paprekur nga zhvillimi, ishulli 1400 hektarësh pritet të bëhet një tjetër perlë në portofolin e pasurive të paluajtshme të familjes Trump-Kushner.
Në një intervistë për podcastin e Lex Fridman në korrik 2024, Ivanka tha:
“Po punoj me bashkëshortin tim, kemi këtë ishull në Mesdhe dhe po sjellim arkitektët dhe markat më të mira. Do të jetë diçka e jashtëzakonshme.”
Edhe Jared Kushner e konfirmoi për median se ishulli është një projekt personal për ta: “Synojmë të krijojmë resortin ideal ku mund të shkoj me familjen dhe miqtë.”
Një thesar i izoluar për dekada
Ishulli Sazan ndodhet në hyrje të Gjirit të Vlorës, në ngushticën e Otrantos që ndan Shqipërinë nga Italia. Klima e tij është subtropikale dhe biodiversiteti i pasur ka mbetur i paprekur për dekada.
Kjo i detyrohet kryesisht epokës komuniste, kur Shqipëria ishte një nga vendet më të izoluara në Europë. Nga viti 1946 deri më 1991, Sazani ishte një bazë ushtarake e izoluar, me qindra familje që jetonin aty të shkëputur nga bota. Ishulli ishte mbushur me bunkerë, tunele dhe armë për të përballuar një sulm të mundshëm nga Perëndimi.
Pas rënies së komunizmit, ishulli mbeti në kontroll të ushtrisë shqiptare. Sot, forcat e armatosura shqiptare patrullojnë ende aty — dhe për një arsye të rëndësishme: shumë pjesë të ishullit janë ende të rrezikshme për shkak të mjeteve të pashpërthyera.
Sipas komandantit të marinës shqiptare, Arbër Celaj,
“Nuk janë mina të zakonshme, por municione të pashpërthyera që kanë mbetur që nga vitet ’90, kur ishulli u grabit nga bandat kriminale.”
Nga fortesë ushtarake në resort super-luksoz
Affinity Partners — kompania e Jared Kushner — ka marrë miratimin paraprak të qeverisë shqiptare më 30 dhjetor 2024 për zhvillimin e ishullit. Plani përfshin ndërtimin e një resorti “perlë të Mesdheut”, me marina për jahtet luksoze, hotele të integruara me natyrën, dhe infrastrukturë moderne.
“Do të jetë një vend ku njerëzit do thonë: Çfarë nuk kam parë ende në Mesdhe?” — tha Asher Abehsera, CEO i Affinity Global Development.
Megjithatë, pyetja që lind është: a do të mbetet ishulli i hapur për qytetarët shqiptarë?
Abehsera tha se “çdokush duhet të ketë mundësinë ta vizitojë”, por Jared Kushner ishte më skeptik:
“Po krijojmë një produkt shumë luksoz, një nga pikat më tërheqëse është privatësia.”
Investim strategjik me mbështetje politike
Projekti po mbështetet fuqimisht nga kryeministri Edi Rama, i cili e sheh këtë si një mundësi të artë për turizmin shqiptar:
“Nuk mund ta lëmë një dhuratë si Sazani të papërdorur. Na duhet turizëm luksoz siç ka nevojë shkretëtira për ujë.”
Ministrja e Turizmit, Mirela Kumbaro, po ashtu ka mbështetur fuqishëm projektin:
“Nuk mund të konkurrojmë me Italinë apo Greqinë në turizëm masiv. Duhet të fokusohemi te cilësia dhe përfitimi ekonomik.”
Në këmbim, investitorëve u ofrohet:
✅ Zero taksa gjatë fazës së ndërtimit
✅ Infrastrukturë e mbuluar nga shteti (ujë, rrymë, kanalizime)
Shqetësimet e ambientalistëve
Projekti ka ngjallur shqetësim mes ambientalistëve. Sazani bën pjesë në Parkun Kombëtar Detar Karaburun-Sazan — një zonë e mbrojtur.
Olsi Nika, biolog detar dhe drejtor i EcoAlbania, ka paralajmëruar:
“Nëse ndërtohen marina, portet e jahteve dhe hotele, kjo mund të dëmtojë rëndë ekosistemin e ishullit.”
Për të zbutur këto shqetësime, Affinity ka kontraktuar një firmë ndërkombëtare për zhvillim të qëndrueshëm.
Sazani — një portë e re për investimet amerikane në Ballkan
Ky nuk është projekti i vetëm i Jared Kushner në rajon. Në Serbi, Affinity Partners po zhvillon një hotel luksoz në ndërtesën e vjetër të Ministrisë së Mbrojtjes në Beograd, në bashkëpunim me ish-ambasadorin Richard Grenell — i njohur për lidhjet e tij me administratën Trump.
Ndërsa Shqipëria po përpiqet të tërheqë investime perëndimore, presidenti serb Aleksandar Vuçiç po ndjek një rrugë më të komplikuar, duke balancuar marrëdhëniet me Perëndimin dhe Rusinë.
Sipas kryeministrit Rama, megjithatë, këto investime janë më shumë sesa biznes:
“Duhet të mbajmë Ballkanin Perëndimor në orbitën perëndimore dhe ta shkëpusim nga ndikimi rus.”
Një ishull legjendar në prag të transformimit
Ishulli Sazan mbetet një nga xhunglat e fundit natyrore të Mesdheut — një peizazh që të çon në epokat parahistorike. Por tani, falë një “Wow!” të Ivanka Trump dhe Jared Kushner, ishulli është gati të nisë një kapitull të ri — nga fortesë ushtarake e izoluar, në resort ekskluziv për miliarderët e botës.
