Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, pritet të shërbejë edhe për një mandat tjetër katërvjeçar, pasi rriti numrin e votave të partisë së tij në zgjedhjet e parakohshme, duke i dhënë nacionalistit të majtë një shans për të lehtësuar marrëdhëniet me partnerët perëndimorë dhe rivalin e tij të përbetuar, Serbinë, shkruan mediumi i njohur Financial Times, përcjellë Storm.
Partia Vetëvendosje e Kurtit mbeti shumë pranë një shumice të plotë, me 49 përqind të votave, por ka të ngjarë të qeverisë me mbështetjen e partive më të vogla ose përfaqësuesve të pakicave etnike.
Si Kurti ashtu edhe opozita nuk kishin arritur shumicën në zgjedhjet e shkurtit, duke e lënë vendin në një ngërç për pjesën më të madhe të vitit 2025.
Kurti e quajti rezultatin një “mandat të fuqishëm” dhe u zotua të ecë përpara shpejt me formimin e një parlamenti dhe qeverie të re sapo rezultatet të konfirmohen zyrtarisht.
“Nuk kemi kohë për të humbur, duhet të ecim përpara së bashku sa më shpejt të jetë e mundur”, tha ai.
Bllokimi parlamentar i këtij viti ka rezultuar në pezullimin e mbështetjes së BE-së, ngecjen e projekteve jetësore të zhvillimit dhe tensione të vazhdueshme me serbët etnikë, ndërsa procesi i normalizimit me ish-sundimtaren e saj, Serbinë, është ngrirë.
Por, në një shenjë inkurajuese për Kurtin, BE tha të hënën se do të zhbllokonte 421 milionë euro të destinuara për Kosovën deri në fillim të vitit të ardhshëm, me shefen e politikës së jashtme Kaja Kallas dhe komisioneren e zgjerimit Marta Kos që vlerësuan procesin demokratik.
Programet e BE-së dhe Bankës Botërore duhet të sjellin rreth 1 miliard euro në Kosovë në vitet e ardhshme, tha Kurti.
BE-ja kishte vendosur sanksione ndaj Kosovës në vitin 2023 pas tensioneve të shtuara me Serbinë. Kallas dhe Kos paralajmëruan se Prishtina duhet të bëjë ende ndryshime me Beogradin, i cili nuk e njeh pavarësinë e Kosovës.
Kosova u nda nga Serbia pas një lufte të shkurtër, por të përgjakshme në vitin 2008, dhe shumica e vendeve perëndimore e kanë njohur sovranitetin e saj.
Kurti, një ish-luftëtar i rezistencës anti-serbe, ka kërkuar që pakica etnike serbe e Kosovës t’i nënshtrohet autoritetit të Prishtinës dhe ia ka ndaluar Beogradit t’u ofrojë mbështetje.
Por ai arriti një marrëveshje të ndërmjetësuar nga BE-ja me Serbinë në vitin 2023, e cila nuk u nënshkrua kurrë për shkak të mosmarrëveshjeve mbi njohjen e Kosovës nga Serbia.
Kallas dhe Kos thanë se normalizimi i marrëdhënieve ishte “e vetmja mënyrë që të dyja palët të arrinin përparim në rrugët e tyre evropiane”.
“Ne presim që të gjitha detyrimet… të zbatohen pa vonesa ose parakushte të mëtejshme”.
Megjithatë, një pajtim i shpejtë ishte i pamundur, tha Milos Damnjanovic i firmës konsulente të BIRN në Beograd, i cili pret që marrëdhëniet dypalëshe “të mbeten gjithçka përveç normale, pasi të dyja palët kanë një arsye për t’i mbajtur ato në atë mënyrë për arsye të brendshme”.
“Kurti do të vazhdojë fushatën e tij të presionit ndaj serbëve të Kosovës, me qëllimin e pathënë për t’i detyruar ata të largohen”, tha Damnjanovic, duke aluduar në përpjekjet e Kurtit për të ndërprerë lidhjet financiare, sociale dhe politike të serbëve etnikë me Beogradin.
Ndërkohë, presidenti serb Aleksandar Vuçiç po kalon periudhën më të vështirë që kur mori pushtetin në vitin 2014.
Protesta masive kanë përfshirë vendin për më shumë se një vit, ndërsa SHBA-të kanë vendosur sanksione mbi rafinerinë e naftës në pronësi ruse, duke ngritur spektrin e një krize të mundshme karburanti.
Megjithatë, Damnjanoviq nuk pret që marrëdhëniet Serbi-Kosovë të përkeqësohen më tej, pasi Beogradi është i vetëdijshëm për presionin që po ushtrohet mbi serbët etnikë në veri të Kosovës.
“Vuçiq nuk ka nevojë për një krizë tjetër”, tha ai.
Kurti, i cili i mbajti zgjedhjet gjatë fundjavës së Krishtlindjeve, kur mbështetësit e tij në diasporë ishin në shtëpi për festat, duhet ta bindë parlamentin të zgjedhë një president të ri për republikën në muajt e ardhshëm.
Aktualisht, atij i mungojnë shumë votat e nevojshme dhe mund të përballet me zgjedhje të parakohshme nëse dështon.
