ISIS rishfaqet si kërcënim global: Përshkallëzimi në Siri, Afrikë dhe SHBA
storm•/Siria: Një zyrtar i lartë i mbrojtjes së SHBA-së, duke folur në kushte anonimiteti, ka shprehur shqetësimin në rritje për përpjekjet e rekrutimit të Shtetit Islamik (ISIS) dhe rishfaqjen e tij në Siri. Këto frikëra janë thelluar pas rënies së presidentit sirian Bashar al-Assad në dhjetor, duke hapur mundësinë që grupi militant të mbushë boshllëkun e krijuar.
‘MOMENTE PREMTUESE’
Sekretari Amerikan i Shtetit, Antony Blinken, ka paralajmëruar se ISIS do të përpiqet të shfrytëzojë këtë periudhë pasigurie për të rindërtuar kapacitetet e tij në Siri. Ai ka theksuar se SHBA-ja është e vendosur të mos lejojë që kjo të ndodhë.
“Historia tregon se si momentet premtuese mund të kalojnë shpejt në konflikt dhe dhunë,” tha Blinken.
Një ekip i OKB-së, i cili monitoron aktivitetet e ISIS, raportoi në Këshillin e Sigurimit të OKB-së në korrik për një “rrezik të rishfaqjes” së grupit në Lindjen e Mesme. Raporti gjithashtu ngriti shqetësime për aftësinë e degës afgane të ISIS, ISIS-Khorasan (ISIS-K), për të kryer sulme jashtë vendit.
Qeveritë europiane e cilësojnë ISIS-K si “kërcënimin më të madh terrorist të jashtëm për Europën”. Sipas raportit, përveç sulmeve të kryera, janë zbuluar ose parandaluar komplotet e ndërlidhura me ISIS në Iran, Levant, Azi, Europë dhe potencialisht deri në Amerikën e Veriut.
Ish-ambasadori amerikan në Irak dhe Turqi, Jim Jeffrey, deklaroi se ISIS prej kohësh është përpjekur të frymëzojë sulme të vetmuara, si ai i ndodhur në New Orleans. Megjithatë, rreziku kryesor mbetet aftësia e ISIS-K për të nisur sulme masive si ato në Moskë, Iran dhe Europë gjatë viteve 2015-2016.
FOKUSI NË AFRIKË
ISIS vazhdon të përqendrohet në Afrikë. Këtë javë, grupi mori përgjegjësinë për një sulm në Puntland të Somalisë, ku 12 militantë përdorën automjete të mbushura me eksplozivë për të sulmuar një bazë ushtarake, duke vrarë rreth 22 ushtarë dhe plagosur dhjetëra të tjerë. ISIS e quajti këtë sulm si “goditja e vitit”.
Sipas analistëve të sigurisë, ISIS në Somali ka fituar forcë për shkak të luftëtarëve të huaj dhe të ardhurave nga zhvatja e bizneseve lokale, duke u shndërruar në “qendrën nervore” të grupit në Afrikë.
RRUGA DREJT RADIKALIZIMIT
Shamsud-Din Jabbar, një veteran i ushtrisë amerikane nga Teksasi, u identifikua si autori i sulmit në New Orleans. FBI deklaroi se Jabbar kishte bërë regjistrime ku dënonte muzikën, drogën dhe alkoolin – që pasqyrojnë ideologjinë e ISIS. Hetuesit po analizojnë rrugën e tij drejt radikalizimit, ndërsa ai kaloi nga një veteran i nderuar në një person “100% i frymëzuar nga ISIS”.
Zyrtarët amerikanë të inteligjencës kanë paralajmëruar forcat lokale të rendit për mundësinë e sulmeve nga grupe ekstreme të huaja, duke përdorur metoda si sulmet me automjete në tubime publike.
Komanda Qendrore e SHBA-së (CENTCOM) ka raportuar se ISIS po përpiqet të rindërtojë forcat e tij pas disa viteve të dobësimit. Grupi ka marrë përgjegjësinë për 153 sulme në Irak dhe Siri vetëm në gjysmën e parë të vitit 2024, një ritëm që mund të dyfishojë sulmet e vitit të kaluar.
Eksperti i Lindjes së Mesme, H.A. Hellyer, theksoi se ISIS nuk ka gjasa të marrë përsëri territore të konsiderueshme në Siri ose Irak. Megjithatë, ai paralajmëroi për rrezikun e vazhdueshëm të akteve të dhunës sporadike dhe se disa zona të Afrikës mund të shohin përkohësisht kontroll të kufizuar nga grupi.
