Mirëmëngjes. Në këtë edicion po sjellim zgjedhjet në Kanada dhe një afat të mundshëm për bisedimet e paqes midis Rusisë dhe Ukrainës.
Në zgjedhjet në Kanada, SHBA është në mendjen e të gjithëve
Kanadezët po mbajnë sot zgjedhjet parlamentare për të përcaktuar se kush do ta udhëheqë qeverinë e tyre: Partia Liberale nën kryeministrin Mark Carney, një ish-bankier, apo Konservatorët e udhëhequr nga Pierre Poilievre, një politikan karriere nga krahu i djathtë i partisë.
Një çështje e vetme ka dominuar mendjet e votuesve: Presidenti Trump. Sulmi i tij me tarifa ndaj Kanadasë dhe thirrjet e përsëritura për aneksimin e saj si shteti i 51-të i SHBA-së kanë dominuar fushatën.
Për të mësuar më shumë mbi atë që është në lojë, kontaktuam Matina Stevis-Gridneff, shefen e zyrës sonë në Kanada.
Cilat janë çështjet më të mëdha në këto zgjedhje? Kanadezët po mendojnë për ekonominë, dhe për Trumpin. Të dyja janë ngushtësisht të lidhura: ekonomia e Kanadasë është në një gjendje relativisht të dobët për shkak të goditjeve nga tarifat. Disa votues duan të ndëshkojnë Partinë Liberale, e cila ka qenë në pushtet për dekadën e fundit, dhe ta mbajnë përgjegjëse për gjendjen e rënduar të vendit.
Këta votues pritet të votojnë për Partinë Konservatore, e cila premton ndryshime, reduktim të qeverisë, ulje taksash dhe deregullim. Por votues të tjerë — dhe sondazhet sugjerojnë se mund të jenë shumicë — janë më së shumti të shqetësuar për mënyrën si Kanadaja përballon presionin nga SHBA. Kjo nuk lidhet vetëm me ekonominë, por edhe me sferat politike dhe ekzistenciale, duke qenë se Trump ka kërcënuar me aneksimin e Kanadasë.
Votuesit që ndjejnë këto shqetësime priren të mbështesin Partinë Liberale. Mark Carney shihet si një ekonomist ndërkombëtar me përvojë dhe si drejtues i suksesshëm në sektorin privat, dhe shumë kanadezë besojnë se ai është njeriu i duhur për të menaxhuar këtë krizë.
Çfarë do të vëzhgoni në Ditën e Zgjedhjeve dhe çfarë ju ka tërhequr vëmendjen deri tani? Do të shoh nëse Liberalët fitojnë, siç parashikojnë sondazhet, dhe nëse mund të sigurojnë shumicën absolute. Nëse ndodh kjo, do të jetë një tregues se Trump ka një ndikim të fuqishëm edhe në politikat e aleatëve të Amerikës, të cilët po përballen me tronditjet e politikave të reja nga Shtëpia e Bardhë.
Rikthimi i papritur i Partisë Liberale, që deri në fillim të vitit pritej të pësonte një humbje të rëndë, ka qenë mahnitës për t’u parë. Dhe në këtë kontekst, ngritja e Carney nga ekonomist elitar në postin e kryeministrit, pa asnjë përvojë të mëparshme politike, është një zhvillim befasues.
Rezultatet: Shumica e qendrave të votimit do të mbyllen në orën 21:30 me kohën e Lindjes së SHBA-së, dhe rezultatet pritet të publikohen më vonë në mbrëmje.
Më shumë mbi Trump
- Një 4-vjeçar dhe një 7-vjeçar me shtetësi amerikane u deportuan së bashku me nënën e tyre në Honduras javën e kaluar, tha avokati i familjes.
- Agjentët federalë ndaluan më shumë se 100 persona që dyshohet se ishin emigrantë të parregullt gjatë një bastisjeje në një klub nate nëntokësor në Kolorado.
- Trump po përballet me një sërë padish mbi tarifat, të ngritura nga zyrtarë shtetërorë, biznese të vogla dhe grupe politike që dikur e kishin mbështetur.
Këtu është situata aktuale e vlerësimit të miratimit të Trump nga votuesit amerikanë.
Fati i bisedimeve për Ukrainën do të vendoset këtë javë, thotë Rubio
Sekretari i Shtetit Marco Rubio deklaroi dje se administrata Trump do të vendosë këtë javë nëse do të vazhdojë përpjekjet për një zgjidhje të negociuar të pushtimit rus të Ukrainës ose do të përqendrojë vëmendjen tjetërkund.
“Jemi afër, por jo aq afër sa duhet”, tha ai në një intervistë televizive. Nuk ishte e qartë nëse kjo ishte një taktikë negociuese apo nëse Trump dhe ndihmësit e tij ishin vërtet gati të tërhiqeshin.
Një rreze shprese: Të shtunën, Trump dhe presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky u takuan privatisht për rreth 15 minuta në Romë. Më pas, Trump shprehu habinë pse Rusia vazhdonte sulmet ndaj Ukrainës ndërkohë që SHBA përpiqej të ndërmjetësonte paqen. Zelensky tha se të dy diskutuan për një “paqë të besueshme dhe të qëndrueshme që do të parandalonte një luftë tjetër”.
Lidhur me këtë:
- Moska pretendoi se kishte rimarrë fshatin e fundit të mbajtur nga Ukraina në rajonin e Kurskut. Ukraina e mohoi këtë pretendim.
- Udhëheqësi i Koresë së Veriut, Kim Jong-un, ka urdhëruar ndërtimin e një monumenti për ushtarët koreano-veriorë që luftuan për Rusinë, duke konfirmuar për herë të parë rolin ushtarak të vendit të tij në këtë luftë.
Liderët botërorë u mblodhën për funeralin e Papës
Papa Françesku u varros të shtunën në Romë, në një funeral që mblodhi liderë botërorë dhe qindra mijëra besimtarë. Procesioni ishte “i solemn dhe madhështor”, shkruan shefi i zyrës sonë në Romë, Jason Horowitz. Shihni kush mori pjesë.
Madje, edhe para se Papa të varrosej, kardinalët konservatorë, të cilët besonin se Françesku kishte rrezikuar traditat e Kishës, kishin nisur lobimet për të ndikuar në zgjedhjen e Papës së ardhshëm. Këtu janë disa nga kandidatët e mundshëm.
Lajme të tjera ndërkombëtare
- Kanada: Të paktën 11 persona humbën jetën pasi një shofer hyri me SUV në një turmë gjatë një festivali rrugor në Vancouver.
- Iran: Një shpërthim në një port vrau të paktën 14 persona dhe plagosi mbi 700 të tjerë, raportuan mediat shtetërore. Autoritetet nuk sugjeruan ndonjë sulm të qëllimshëm.
- Pakistan: Ushtria deklaroi se kishte vrarë 54 militantë që tentuan të hyjnë nga Afganistani.
- Britani: Një sulm me hark në qytetin Leeds plagosi rëndë dy gra.
- Indi: Ministri i Mbrojtjes së Pakistanit kërkoi një hetim ndërkombëtar për një sulm që vrau 26 persona në Kashmir javën e kaluar.
- Aviacion: Detaje të reja tregojnë se dështimet para përplasjes së një helikopteri të Ushtrisë me një avion në Washington ishin shumë më të ndërlikuara sesa mendohej.
- Republika Domenikane: Disa po spekulojnë nëse dridhjet zanore mund të kenë luajtur rol në shembjen e çatisë së klubit Jet Set.
- Histori: Një letër e shkruar në bordin e Titanikut u shit në ankand për 399,000 dollarë.
Lindja e Mesme:
- Izrael: Kryeministri Benjamin Netanyahu akuzoi publikisht shefin e agjencisë së sigurisë së brendshme të Izraelit për gënjeshtra para gjykatës së lartë.
- Liban: Ushtria izraelite goditi një lagje banimi në Bejrutin jugor, një bastion i grupit Hezbollah.
- Jemen: Forcat amerikane kanë goditur mbi 800 objektiva gjatë fushatës ajrore kundër milicisë Houthi që ka nisur para gjashtë javësh.
