38 Lordë të Britanisë paralajmërojnë: Njohja e shtetit palestinez mund të jetë kundër ligjit ndërkombëtar
Një grup i fuqishëm prej 38 anëtarësh të Dhomës së Lordëve në Mbretërinë e Bashkuar, përfshirë disa nga juristët më të shquar të vendit, ka paralajmëruar se zotimi i qeverisë për të njohur një shtet palestinez mund të përbëjë shkelje të ligjit ndërkombëtar.
Në një letër drejtuar Prokurorit të Përgjithshëm, Lord Richard Hermer, e siguruar nga agjencia e lajmeve PA dhe raportuar fillimisht nga The Times, lordët deklaruan se territori palestinez nuk i plotëson kriteret themelore për shtetësi sipas Konventës së Montevideos të vitit 1933.
Çfarë thonë kriteret ligjore?
Sipas Konventës së Montevideos, një shtet për t’u njohur duhet të ketë:
- Territor të përcaktuar
- Popullatë të përhershme
- Qeveri efektive
- Kapacitet për të hyrë në marrëdhënie me shtete të tjera
Lordët argumentojnë se:
- Palestina nuk ka kufij të qartë të përcaktuar
- Nuk ekziston një qeveri e vetme funksionale, për shkak të ndarjes mes Hamasit në Gaza dhe Fatahut në Bregun Perëndimor
- Aftësia për marrëdhënie ndërkombëtare mbetet e diskutueshme
Ata paralajmërojnë se çdo përpjekje për të njohur Palestinën pavarësisht këtyre mangësive përbën një “qasje selektive dhe të rrezikshme” ndaj ligjit ndërkombëtar, që mund të minojë kredibilitetin e tij.
Qeveria kundërshton: Është vendim politik, jo shkelje ligjore
Zyrtarët qeveritarë, përfshirë ministrin e Biznesit Gareth Thomas dhe sekretarin Jonathan Reynolds, hodhën poshtë pretendimet duke deklaruar se:
- Njohja e një shteti është vendim politik, jo domosdoshmërisht juridik
- Mbretëria e Bashkuar nuk e ka ratifikuar Konventën e Montevideos, edhe pse ajo njihet si pjesë e zakonshme e së drejtës ndërkombëtare
- Mbi 140 shtete në botë tashmë e kanë njohur Palestinën
- Opinione këshillimore të Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë mbështesin të drejtën e palestinezëve për vetëvendosje
Konteksti ndërkombëtar
Palestina gëzon statusin e vëzhguesit jo-anëtar në OKB që nga viti 2012 dhe është njohur nga shumica e shteteve anëtare. Disa ekspertë ndërkombëtarë në të drejtën, si Philippe Sands KC, theksojnë se shtetësia nuk është e kushtëzuar nga kufijtë apo kontrolli i plotë territorial, veçanërisht kur flitet për popuj nën pushtim.
Përmbledhje
| Çështja | Qëndrimi i Lordëve | Qëndrimi i Qeverisë |
| Kriteret e Montevideos | Nuk plotësohen | Zbatohen në mënyrë fleksibël |
| Juridike apo politike | Shkelje e mundshme e ligjit ndërkombëtar | Vendim politik, jo ligjor |
| Precedenti ndërkombëtar | Duhet të pritet momenti i duhur | Mbi 140 shtete e kanë njohur Palestinën |
| Rreziku për ligjin ndërkombëtar | Rrëshqitje drejt selektivitetit të rrezikshëm | Mbështetje për të drejtën ndërkombëtare |
Çfarë pritet më tej?
Mbretëria e Bashkuar synon të njohë zyrtarisht shtetin palestinez në shtator 2025, nëse Izraeli nuk përmbush kërkesat e Londrës për një armëpushim të qëndrueshëm dhe ndalim të aneksimeve në Bregun Perëndimor.
Njohja do të përfshijë ngritjen e një ambasade palestineze në Londër, dhe vendosjen e marrëdhënieve të plota diplomatike.
Ky debat në zemër të Westminster-it shpalos qartazi tensionin midis interpretimit strikt ligjor dhe vendimmarrjes politike ndërkombëtare, ndërkohë që palestinezët kërkojnë njohje dhe përfaqësim në skenën botërore.
