Studiuesit zbuluan se mesatarisht 535 njerëz në vit në Evropë midis viteve 2004 dhe 2022 vdiqën nga thithja e grimcave të vogla toksike të njohura si PM2.5, të cilat çlirohen kur shpërthejnë zjarret në pyje, raporton The Guardian.
Sipas metodave standarde, të cilat supozojnë se PM2.5 nga zjarret është po aq e rrezikshme sa grimcat nga burime të tjera, siç është trafiku, priten vetëm 38 vdekje në vit.
Hulumtimi vjen ndërsa zjarret masive shpërthejnë në të gjithë Evropën Jugore, me të dhëna të reja mbi zjarret në BE që tregojnë se 895,000 hektarë janë djegur deri më tani në vitin 2025, një rekord për këtë kohë të vitit.
Zjarret lëshuan më shumë se dyfishin e sasisë së PM2.5 krahasuar me mesataren për këtë kohë të vitit gjatë dy dekadave të fundit.
“Më parë supozohej se grimcat e zjarrit në pyje dhe të gjitha grimcat e tjera ishin po aq toksike. Studimi ynë tregon se, megjithëse kjo ndodh më rrallë, efekti shëndetësor i së njëjtës sasi grimcash zjarri është më i fortë”, tha profesoresha Catherine Ton, epidemiologe mjedisore në Institutin për Shëndetin Global në Barcelonë dhe bashkautore e studimit.
Ndotja e ajrit është një nga rreziqet më të mëdha për shëndetin e njeriut dhe hulumtimet sugjerojnë se zjarret në pyje kontribuojnë ndjeshëm në një numër të madh vdekjesh.
Në dhjetor, një studim i atribuoi 1.53 milionë vdekjeve në mbarë botën çdo vit ekspozimit afatshkurtër dhe afatgjatë ndaj ndotjes së ajrit nga zjarret në pyje.
Duke përdorur modele që marrin parasysh vonesën e pritur të vdekjeve, ata zbuluan se ekspozimi ndaj tymit të zjarrit rriti rrezikun e vdekjes në javën pasardhëse.
Për çdo mikrogram shtesë të PM2.5 në një metër kub ajër, vdekjet nga të gjitha shkaqet u rritën me 0.7 përqind, vdekjet nga sëmundjet e frymëmarrjes me 1.0 përqind dhe vdekjet nga sëmundjet kardiovaskulare me 0.9 përqind.
