Edicioni Ndërkombëtar i Lajmeve – 5 Maj 2025
Mirëmëngjes. Sot raportojmë për zgjedhjet në Australi dhe zhvillimet më të fundit nga Gaza dhe Ukraina.
Ndikimi i Trump në zgjedhjet globale
Presidenti Trump është rikthyer në pushtet para më pak se katër muajsh, por politikat e tij – përfshirë tarifat dhe përmbysjen e aleancave – tashmë kanë shkaktuar valë në betejat politike brenda shumë shteteve.
Në zgjedhjet e fundit në Kanada dhe Australi, kandidatët e qendrës së majtë shënuan fitore të fuqishme ndaj forcave konservatore. Në të dyja rastet, liderët e opozitës jo vetëm që humbën zgjedhjet, por edhe vendet e tyre në parlament.
Në Australi, kryeministri Anthony Albanese arriti një fitore befasuese për mandatin e dytë. Korrespondentja Victoria Kim shkruan se pasiguria ekonomike dhe tronditjet ndërkombëtare që vijnë nga Uashingtoni e bëjnë Albanesen – një figurë praktike dhe e matur – më të pranueshëm për publikun.
- Kanada: Kryeministri Mark Carney do të takohet nesër me Trump në Shtëpinë e Bardhë.
- Rumani: Nacionalisti i djathtë George Simion, që ka premtuar të “Bëjë Rumaninë Madhështore Sërish”, kaloi në raundin e dytë të zgjedhjeve presidenciale – përkundër trendit anti-Trump.
Të tjera rreth Trump:
- Të drejtat: Trump hezitoi të pranojë në një intervistë TV nëse çdo njeri në tokën amerikane ka të drejtë për proces të rregullt gjyqësor.
- Kina: Ka shenja se SHBA dhe Kina mund të kërkojnë uljen e tensioneve tregtare. Lufta ndaj fentanilit shihet si çelës i mundshëm.
- Hollywood: Trump deklaroi se do të vendosë tarifë 100% për filmat e prodhuar jashtë SHBA-së, duke e quajtur këtë një çështje të sigurisë kombëtare.
Mjekët: Rrethimi i Gazës nga Izraeli është “katastrofik”
Kanë kaluar mbi 60 ditë që kur Izraeli ndaloi plotësisht ndihmën humanitare për Gazën – pa ushqim, ujë, karburant apo barna. Sëmundjet e parandalueshme janë rritur ndjeshëm, dhe rreziku i vdekjes prej tyre është në rritje.
Disa pacientë me sëmundje të zemrës apo dështim të veshkave kanë telefonuar vetë ministrin e shëndetësisë së Gazës për të pyetur: Çfarë mund të bëjnë në mungesë të barnave?
Ministri tha: “S’ka këshillë që mund t’u jap. Në shumicën e rasteve, ata vdesin.”
- Reagimet: Grupi humanitare dhe zyrtarë evropianë e kanë dënuar bllokadën, por Izraeli argumenton se është në përputhje me ligjin dhe se Gaza ka mjaftueshëm furnizime.
- Ndryshim strategjie: Izraeli po mobilizon mijëra rezervistë për ta përforcuar fushatën e tij ushtarake në Gaza.
- Gjashtë minuta vdekjeprurëse: 15 punëtorë shpëtimi u vranë nga ushtria izraelite në mars – raport i detajuar i analizuar nga gazeta.
SHBA po dërgon më shumë mbrojtje ajrore në Ukrainë
Një sistem mbrojtës Patriot, që më herët ishte vendosur në Izrael, do të dërgohet në Ukrainë pasi të rikonstruktohet. Aleatët perëndimorë po shqyrtojnë gjithashtu mundësinë që Gjermania apo Greqia t’i japin Kievit edhe një sistem tjetër.
Megjithëse Ukraina po merr armë të autorizuara nga administrata Biden, këto furnizime pritet të përfundojnë këtë verë.
- Zelensky: Refuzoi ofertën ruse për një armëpushim tre-ditor, duke thënë se nuk ndihmon në përparimin e bisedimeve për paqe.
Lajme të tjera kryesore
- Izrael: Një raketë balistike nga rebelët Huthi në Jemen ra pranë aeroportit të Tel Avivit. Izraeli paralajmëroi hakmarrje.
- Sudan: Forcat paramilitare goditën disa caqe civile në Port Sudanin e Detit të Kuq.
- Jemen: Një analizë e New York Times tregon se SHBA mund të jetë pas një sulmi në një qendër paraburgimi më 28 prill.
- Singapor: Partia në pushtet rriti pjesëmarrjen në votime, duke habitur analistët.
- Britania e Madhe: Policia arrestoi 7 shtetas iranianë në kuadër të hetimeve për terrorizëm.
- Investime: Warren Buffett njoftoi se do të largohet nga posti i CEO-s së Berkshire Hathaway deri në fund të vitit.
- Vatikani: Kardinali Pietro Parolin po shihet si kandidati i kompromisit për papën e ardhshëm.
- Nafta: OPEC vendosi të rrisë prodhimin – lëvizje që mund të jetë për t’i bërë qejfin Trumpit.
- Gana: Një projekt 400 milionë dollarësh për ndërtimin e një katedrale kombëtare ngeci në politikë – aktualisht, ekziston vetëm një gropë gjigande.
storm•
