Në Mbretërinë e Bashkuar është realizuar prova e parë e pajisjes së vendosur në një anije tregtare dhe që ka për qëllim që të ulë nivelin e ndotjes nga karboni.
Kjo provë u realizua në Detin Irlandez.
Vela që testohet është më shumë si një krah avioni sesa një fletë tradicionale e kanavacës që ngrihet.
Ndërkohë, anija që është futur në këtë provë nuk është diçka e zakonshme, por është anije e projektuar posaçërisht për të lëvizur mbetjet bërthamore të nivelit të lartë dhe karburantin bërthamor të harxhuar të ruajtur në Sellafield në Cumbria, në destinacione si Japonia sipas traktateve të vjetra të çmontimit bërthamor.
“Kur na u shfaq kjo mundësi për të provuar një mekanizëm me vela, menduam se do të ishim në një vend ideal për të mbështetur një kompani në Mbretërinë e Bashkuar që po kërkon një zgjidhje efektive”, tha Peter Buchan, drejtor menaxhues i transportit në Nuclear Transport Solutions, i cili është pjesë e Autoritetit të Çmontimit Bërthamor në pronësi të qeverisë.
“Ne kemi operacione shumë të sigurta, kështu që nëse mund ta bëni një vela të funksionojë në mjedisin tonë, atëherë jam i sigurt që mund të përkthehet në të gjithë industrinë detare”.
Shumica e anijeve tregtare kanë jetëgjatësi 30 ose 40-vjeçare dhe aktualisht ka pak alternativa ndaj motorëve me djegie vaji për shumicën e llojeve të anijeve.
Kjo është arsyeja pse kontributi i përgjithshëm i transportit detar në emetimet globale të gazeve serrë pritet të rritet nga 3% sot në 10% deri në vitin 2050.
Industria është gjithashtu e shtrydhur nga çmimet e paqëndrueshme të karburantit, që do të thotë rritje e interesit nga industria për përsëritjet moderne të një teknologjie të lashtë.
Ka pasur demonstrime të mëparshme të llojeve të ndryshme të teknologjive të velave të montuara në anije, duke përfshirë kite, gjeneratorë rrotullues me energji nga era dhe vela të ngjashme me krahët.
Por mungojnë provat e detajuara sesi anijet e projektuara për naftë funksionojnë nën lundrim dhe sa mirë punojnë në rrugët moderne, thonë ekspertët e industrisë.
Prova, e mbështetur nga Departamenti i Transportit, është e para në Mbretërinë e Bashkuar që teston një vela të ngurtë të montuar në një anije ekzistuese.
Vela e quajtur FastRig, është një krah i tërhequr 20 metra me rrathë kontrolli të ngjashëm me një avion të ndërtuar nga Smart Green Shipping me bazë në Dumfries.
“Teorikisht ne mund t’i lëvizim gjërat përmes ujit me erë. Ne e kemi bërë këtë për mijëra vjet. Por si ta bëjmë këtë në një flotë moderne?”, tha Diane Gilpin, themeluesja e kompanisë.
Smart Green Shipping shpreson të provojë në provë se anijet e pajisura me disa vela FastRig mund të shohin karburant dhe rrjedhimisht kursime të emetimeve deri në 30%.
