Arabia Saudite ka braktisur ndjekjen e saj për një traktat ambicioz të mbrojtjes me Uashingtonin në këmbim të normalizimit të marrëdhënieve me Izraelin dhe tani po shtyn për një marrëveshje më modeste bashkëpunimi ushtarak, thanë për Reuters dy zyrtarë sauditë dhe katër perëndimorë.
Në përpjekje për të arritur një traktat të gjerë sigurie të ndërsjellë mbi linjën në fillim të këtij viti, Riadi zbuti pozicionin e tij ndaj shtetësisë palestineze, duke i thënë Uashingtonit se një angazhim publik nga Izraeli për një zgjidhje me dy shtete mund të mjaftonte që mbretëria e Gjirit të normalizohej marrëdhëniet.
Por me zemërimin e publikut në Arabinë Saudite dhe në Lindjen e Mesme më gjerë në ethet për veprimet ushtarake të Izraelit në Gaza, Princi i Kurorës Mohammed bin Salman e ka kushtëzuar përsëri njohjen e Izraelit me marrjen e hapave konkretë për të krijuar një shtet palestinez, dy sauditë dhe tre perëndimor, thanë burimet.
Kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu, është ende i etur për të siguruar normalizimin me fuqinë saudite si një moment historik dhe një shenjë e pranimit më të gjerë në botën arabe, thanë diplomatët perëndimorë.
Por ai përballet me kundërshtime dërrmuese në vend për çdo lëshim për palestinezët pas sulmeve të Hamasit të 7 tetorit dhe e di se çdo gjest në drejtim të shtetësisë do të thyente koalicionin e tij qeverisës, thanë ata.
Me të dy udhëheqësit të prangosur për momentin nga bazat e tyre të pushtetit vendas, Riadi dhe Uashingtoni shpresojnë se një pakt më modest i mbrojtjes mund të vuloset përpara se Presidenti Joe Biden të largohet nga Shtëpia e Bardhë në janar, thanë burimet.
Një traktat i plotë SHBA-Saudite do të duhej të kalonte në Senatin e SHBA me dy të tretat e shumicës – dhe kjo do të ishte jo-nisëse nëse Riadi nuk e njeh Izraelin, thanë gjashtë burimet.
Pakti që po diskutohet tani do të përfshijë zgjerimin e stërvitjeve dhe stërvitjeve të përbashkëta ushtarake për të adresuar kërcënimet rajonale, kryesisht nga Irani. Ai do të nxiste partneritetet midis firmave të mbrojtjes amerikane dhe saudite, me masa mbrojtëse për të parandaluar bashkëpunimin me Kinën, thanë burimet.
Marrëveshja do të nxiste investimet saudite në teknologjitë e avancuara, veçanërisht në mbrojtjen me dron. SHBA do të rrisë praninë e saj në Riad përmes trajnimit, logjistikës dhe mbështetjes së sigurisë kibernetike, dhe mund të vendosë një batalion raketash Patriot për të përmirësuar mbrojtjen raketore dhe parandalimin e integruar.
Por nuk do të ishte një lloj traktati detyrues i mbrojtjes reciproke që do t’i detyronte forcat amerikane të mbronin eksportuesin më të madh të naftës në botë në rast sulmi të huaj.
“Arabia Saudite do të marrë një marrëveshje sigurie që do të lejojë më shumë bashkëpunim ushtarak dhe shitje të armëve amerikane, por jo një traktat të mbrojtjes të ngjashëm me atë të Japonisë apo Koresë së Jugut siç u kërkua fillimisht,” tha Abdelaziz al-Sagher, kreu i Institutit të Kërkimeve të Gjirit think-tank në Arabinë Saudite.
