Sipas një raporti të Agjencisë Meteorologjike të Kombeve të Bashkuara, do të ketë më pak ujë në lumenj anembanë botës në vitin 2023 sesa në çdo kohë në 30 vitet e fundit.
Një dokument i publikuar të dielën nga Organizata Botërore Meteorologjike (WMO) tha se nivelet globale të ujit gjatë pesë viteve të fundit kanë qenë dukshëm nën mesataren afatgjatë.
Rënia e nivelit të ujit është shkaktuar nga ndryshimet klimatike dhe është përkeqësuar më tej nga fenomeni i motit El Niño, i cili ndodh natyrshëm çdo disa vjet dhe ndikon në reshjet në mbarë botën.
Viti i kaluar ishte më i ngrohti i regjistruar dhe akullnajat humbën më shumë akull sesa në 50 vitet e fundit, sipas raportit të WMO.
Por jo të gjithë lumenjtë janë të prekur në mënyrë të barabartë.
Sipas WMO, nivelet e ujit ishin nën mesataren afatgjatë në pellgun e Misisipit në Shtetet e Bashkuara, pellgun e Amazonës në Amerikën e Jugut dhe pellgjet e lumenjve Ganges, Brahmaputra dhe Mekong në Azi, si dhe lumenj të tjerë në Afrikën Lindore, pjesa veriore e Zelandës së Re, Filipinet dhe Evropa Veriore.
“Uji është si një kanarina në një minierë qymyri për ndryshimet klimatike”, tha Sekretarja e Përgjithshme e WMO, Celeste Saulo, duke iu referuar traditës së vjetër të njerëzve që marrin kanarina me vete në minierë, sepse zogjtë humbasin vetëdijen para njerëzve. Kjo shërbeu si një paralajmërim i hershëm për ta për një nivel potencialisht fatal të monoksidit të karbonit në minierë.
“Ne po marrim vazhdimisht sinjale rreziku në formën e reshjeve gjithnjë e më ekstreme, përmbytjeve dhe thatësirave që po dëmtojnë jetët, ekosistemet dhe ekonomitë… e megjithatë ne nuk po marrim masat e nevojshme”, tha ajo.
Sipas të dhënave të OKB-së, deri në 3.6 miliardë njerëz, që është më shumë se 40 për qind e popullsisë së botës, nuk kanë ujë të mjaftueshëm për të paktën një muaj të vitit. Llogaritjet e modelit tregojnë se ky numër ka të ngjarë të rritet në 5 miliardë deri në vitin 2050.
Raporti i WMO dokumenton, ndër të tjera, nivelet e ujit në liqene dhe lumenj, lagështinë e tokës dhe lartësinë e akullnajave dhe borës.
Por një sërë vendesh nuk arritën të kontribuojnë me të dhëna në studim, pasi atyre u mungon një parametër që përfshin të dhëna për vetëm 30 vende.
Në raste të tilla, WMO përdor llogaritjet e modeleve për të plotësuar boshllëqet, por kërkon që të mblidhen urgjentisht më shumë të dhëna.